Veel mensen hebben een vitamine tekort zonder dat ze dat weten. Wanneer je een lange tijd een vitamine tekort hebt, dan kun je last krijgen van: vermoeidheid, slechte concentratie, slapeloosheid en lusteloosheid. De meest voorkomende vitaminetekorten zijn vitamine D-tekort en vitamine B12-tekort. Welke symptomen horen bij welke tekorten?
Symptomen van een vitamine tekort
Vitamine A-tekort
Vitamine A (retinol), is betrokken bij de weerstand. Het wordt daarom ook wel de anti-infectie vitamine genoemd. Daarnaast speelt het een rol bij de groei, het gezichtsvermogen en de gezondheid van onze huid en tandvlees. Een tekort aan vitamine A kan een droge en schilferige huid, dof haar, nachtblindheid en zelfs blindheid veroorzaken. Vitamine A zit in dierlijke producten zoals vlees, zuivelproducten, vis en eidooiers. In lever zit veel vitamine A. Daarnaast zit het als toevoeging in margarine, halvarine en bak- en braadproducten.
Vitamine B1-tekort
Vitamine B1 zorgt voor de verbranding van koolhydraten, waardoor we energie krijgen. Daarnaast speelt het ook een rol in het zenuwstelsel en bij het functioneren van het hart. De klachten die bij een vitamine B-1 tekort horen kunnen zijn; depressiviteit, verlaagde irritatiedrempel, concentratieproblemen en geheugenverlies. Andere symptomen kunnen zijn: spierzwakte, verminderde reflexen en een verminderde eetlust. Vitamine B1 komt veel voor in brood en graanproducten, aardappelen, groente, vlees en vleeswaren, melk en melkproducten.
Vitamine B2-tekort
Vitamine B2 speelt het een rol in het gezond houden van huid en haar en het heeft een positief effect op de spijsvertering en het zenuwstelsel. Daarnaast beschermt het de ogen tegen schadelijke invloeden van zonlicht. Wanneer je te weinig vitamine B2 inneemt, dan kunnen er ontstekingen van de huid ontstaan. Denk hierbij aan kloofjes en ontstekingen in de mondhoeken en aan de tong. Het kan ook vermoeidheidsklachten veroorzaken als gevolg van een te laag hemoglobinegehalte. Hemoglobine is de stof die je bloed rood maakt en zuurstof vervoert van de longen naar de rest van je lichaam. Voedingsmiddelen die vitamine B2 bevatten zijn vooral melk en melkproducten. Maar het is ook aanwezig in vlees en vleeswaren, groente, fruit, brood en andere graanproducten.
Vitamine B3-tekort
Vitamine B3, wordt ook niacine genoemd. Het bevordert de energieproductie, speelt een rol bij het zenuwstelsel en bij de aanmaak van vetzuren. Vetzuren hebben onder andere een positieve invloed op hart en bloedvaten, het geheugen en concentratie. Een tekort aan vitamine B3 komt niet veel voor. Echter, in bepaalde delen van de wereld waar maïs het hoofdvoedsel is ontstaat sneller een tekort. Een tekort kan zich uitten in: huiduitslag, huidontstekingen en vermoeidheid. Voeding rijk aan vitamine B3 is: bruin (volkoren) brood, noten, vis, vlees, groenten en aardappelen.
Vitamine B5-tekort
Vitamine B5 speelt niet alleen een rol bij de afbraak van vetten en koolhydraten voor energie, maar het is ook essentieel voor de productie van rode bloedcellen, en de (bijnierschors)hormonen, waaronder de geslachtshormonen. Een tekort komt eigenlijk alleen bij ernstige ondervoeding voor. Het kan dan het ‘burning feet syndroom’, pijnlijke en branderige voeten, veroorzaken.
Vitamine B6-tekort
Vitamine B6 is onder andere belangrijk voor de vorming van rode bloedcellen, opbouw van DNA en is belangrijk voor een goede werking van het zenuwstelsel. Een tekort kan onder andere leiden tot bloedarmoede, vermoeidheid en een verminderde weerstand. Wie voldoende en gevarieerd eet, krijgt genoeg vitamine B6 binnen. Goede bronnen van vitamine B6 zijn vlees, eieren, vis, graanproducten, aardappelen en peulvruchten. Groenten, melk en kaas bevatten vitamine B6 in kleinere hoeveelheden.
Vitamine B8-tekort
De officiële naam voor vitamine B8 is biotine en het is verantwoordelijk voor een goed functionerend zenuwstelsel, gezond sterk en glanzend haar en een gezonde huid. Een tekort aan biotine is zeer zeldzaam. Maar een tekort zou je kunnen herkennen aan een verminderde eetlust, vermoeidheid, spierpijn, bloedarmoede en depressie. Vitamine B8 zit in eieren, lever, melk, soja, noten en pinda’s.
Vitamine B11-tekort
Vitamine B11, ook wel foliumzuur genoemd, wordt niet door het lichaam aangemaakt. Daarom moeten we deze uit onze voeding halen. Foliumzuur speelt een belangrijke rol bij de aanmaak van witte en rode bloedcellen. Daarnaast is vitamine B11 goed voor je: geheugen, concentratie, gemoedstoestand, weerstand en helpt bij het verminderen van vermoeidheid en stress. Natuurlijk is vitamine B11 erg belangrijk voor de vroege ontwikkeling van het ongeboren kind. Een ernstig tekort aan foliumzuur kan bloedarmoede, darmstoornissen, vermoeidheid en geboorteafwijkingen veroorzaken. Vitamine B11 zit vooral in bladgroente, zoals spinazie, boerenkool, rucola en sla. Ook broccoli, fruit en volkorenproducten zijn rijke bronnen. In vlees en melkproducten zit ook vitamine B11, maar in mindere mate dan in de groente en fruit.
Vitamine B12-tekort
Vitamine B12 speelt een rol bij de vorming van rode bloedcellen, zorgt voor een goede werking van het zenuwstelsel en is een essentiële factor voor de groei. Verder is het betrokken bij de stofwisseling van foliumzuur. Een tekort kan ontstaan door een verstoorde opname in het maagdarmkanaal. Maar ook mensen die een lange tijd geen dierlijke producten nuttigen kunnen een tekort krijgen. De symptomen van een tekort kunnen vermoeidheid, ademnood, angina pectoris en een gebrek aan eetlust zijn. Op de hele lange termijn kan iemand ook last krijgen van tintelende en gevoelloze handen en voeten, geheugenproblemen en coördinatiestoornissen. Vitamine B12 zit alleen in dierlijk voedsel zoals vlees, vis, melkproducten, eieren en vis.
Vitamine D-tekort
Vitamine D is eigenlijk geen vitamine, maar een pro-hormoon. Het wordt aangemaakt onder invloed van de zon en is verantwoordelijk voor gezonde, sterke botten en tanden. Maar daarnaast is het ook goed voor de ontwikkeling van het afweersysteem. Ook denkt men dat het de kans op het ontwikkelen van astma en allergieën bij kinderen verkleint. Een vitamine D-tekort is een tekort dat vaak voorkomt. Naar schatting heeft de helft van alle ouderen een tekort aan vitamine D. Bij een tekort aan vitamine D kan osteoporose ontstaan en in ernstige gevallen de Engelse ziekte, wat een vergroeiing van de botten geeft. Ook vermoeidheid en spierpijn zijn enkele symptomen die bij een vitamine D tekort kunnen optreden.
Vitamine K-tekort
Vitamine K speelt een rol bij de bloedstolling en de aanmaak van botweefsel. Het is een vitamine die ons lichaam zelf aanmaakt. Maar ook hier kan een tekort aan ontstaan. Onder andere mensen die langdurig antibiotica gebruiken kunnen een vitamine K-tekort krijgen. Een tekort komt daarnaast ook voor bij ernstige leveraandoeningen, zoals levercirrose en door een verstoorde opname van vetten in de darm. Dit kan voorkomen bij mensen die leiden aan coeliakie en cystische fibrose. Wie last heeft van een vitamine K-tekort zal snel blauwe plekken hebben. Een ander herkenbaar symptoom is dat een wondje bij een vitamine K-tekort lang zal nabloeden. Daarnaast kunnen een bloedneus, tandvleesbloeding of bloed in de urine of ontlasting een symptoom zijn. Voeding die rijk is aan vitamine K is: melkproducten, eieren, vlees, granen, fruit en groenten. Specifiek groene bladgroenten.
Bronnen: voedingscentrum.nl en vitamine-info.nl
Delen: gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)