Lekkende hartklep; wat zijn de gevolgen?

Uit onderzoek blijkt dat één op de acht Nederlanders, ouder dan 75, een hartklepziekte heeft. Een lekkende hartklep is één van de twee problemen die je kunt hebben, wanneer je lijdt aan een hartklepziekte. Maar wat zijn de gevolgen eigenlijk van een lekkende hartklep?

Hartkleppen

Het hart bestaat uit vier holle ruimtes en heeft vier verschillende kleppen. De aortaklep, mitralisklep, pulmonalisklep en de tricuspidalisklep. Wanneer de boezems zich samentrekken, gaan de kleppen in de bovenste holten open zodat bloed naar de kamers kan stromen. Dit zijn de tricuspidalisklep en de mitralisklep. Wanneer de kamers zich samentrekken, worden de tricuspidalis- en mitralisklep geforceerd gesloten, terwijl de druk in de kamer de pulmonale klep en de aortaklep opent. Bloed dat de kamers verlaat kan niet terugvloeien door de afsluiting van de aorta- en pulmonalisklep.

Wat is een lekkende hartklep?

Op het moment dat één van de kleppen niet goed sluit, dan kan er bloed door de klep terug in het hart lekken. Op dat moment is er sprake van een lekkende hartklep. Andere benamingen hiervoor zijn: hartklepinsufficiëntie, hartklepregurgitatie of hartklepincompetentie. Een lekkende hartklep valt onder hart- en vaatziekten en is een vorm van een hartklepafwijking of van een hartklepziekte.

Oorzaken van een lekkende hartklep

Leeftijd

Ouderdom is de belangrijkste oorzaak van het ontstaan van een lekkende hartklep. Met de jaren worden de hartkleppen, door verkalking, harder en minder soepel. Wanneer een hartklep harder en niet zo soepel is, sluit ze niet zo goed meer, met lekkage tot gevolg. Ook een hoge bloeddruk en/of vaatvernauwing kan invloed hebben op de hartkleppen.

Aangeboren

Bij aangeboren lekkende hartkleppen zijn de klepbladen vaak met elkaar vergroeid, waardoor ze niet goed functioneren. Maar de kleppen kunnen ook te groot of te klein zijn, waardoor ze niet goed kunnen sluiten.

Ziekte

Hartkleppen zijn gevoelig voor ziektes en dan specifiek voor acuut reuma en bacteriële infecties. Ze kunnen dan beschadigd raken of littekens krijgen, waardoor de klepdelen aan elkaar kleven. Het gevolg is dat de kleppen niet meer optimaal kunnen sluiten en gaan lekken. Daarnaast kunnen de kleppen zelf ontsteken (endocarditis).

Symptomen lekkende hartklep

Een hartklep die niet goed afsluit, kan lange tijd door het lichaam worden gecompenseerd. Iemand heeft dan eigenlijk geen klachten. Op het moment dat er wel klachten ontstaan, dan is de hartklepaandoening vaak al in een verder gevorderd stadium. Door de lekkage moet het hart harder werken om al het bloed rond te pompen. Hoe harder het hart moet werken, hoe meer symptomen er zullen zijn. Mogelijke symptomen van lekkende hartkleppen zijn:

• Kortademig
  Moeite met op adem komen, vooral wanneer je actief bent geweest of wanneer je plat op/in bed hebt gelegen en dan opkomt.
• Opgezette weefsels
  Vooral voeten kunnen opzetten, maar ook de enkels of buik. Hierbij hoort dat je plotseling één tot anderhalve kilo op een dag kunt aankomen.
• Moeheid
  Vermoeid zijn, soms in combinatie met duizeligheid of flauwvallen (bij inspanning) kunnen symptomen zijn.
• Onregelmatige hartslag
  Hartkloppingen of het gevoel dat je hart onregelmatig klopt, hartslagen overslaat of sprongen maakt in je borst.
• Pijn of druk op de borst
  Een druk of zwaar gevoel op je borst, vooral wanneer je actief bent of wanneer je in koude lucht komt.

Gevolgen van een lekkende hartklep

Bij een lekkende hartklep stroomt er dus bloed terug naar de boezem in plaats van naar de organen waar het voor bestemd is. Afhankelijk van de ernst van het lekken kan dat verschillende verschijnselen tot gevolg hebben.

Zo ontwikkelen sommige mensen een vergroot hart. Het hart moet harder werken om het bloed dat terugstroomt (lekt) op te vangen en rond te pompen. Dit kan voor een vergroot hart zorgen. Op de lange termijn kan dat zorgen voor een verzwakking van de hartspier, en daarmee tot minder capaciteit van het hart. Maar ook ademnood bij inspanning en stuwing van bloed in het longcircuit, wat kan leiden tot longoedeem, kunnen gevolgen zijn Dit is een aandoening die zonder behandeling levensbedreigend is. Door de terugstroming van bloed naar de boezem ontstaat er ook een vergroting van de boezem. Dat kan leiden tot hartritmestoornissen of zelfs een beroerte.

Diagnose

In eerste instantie zal je arts in een gesprek naar eventuele symptomen vragen en een aantal onderzoeken uitvoeren. Deze onderzoeken kunnen bestaan uit onder andere:

• Lichamelijk onderzoek
  Door met een stethoscoop op de borst te luisteren naar het openen en sluiten van de hartklep en de bloedstroom door de klep.
• Echo
  Het maken van een echo, waarbij gebruik wordt gemaakt van geluidsgolven om gedetailleerde beelden te maken van de hartkleppen.
• MRI
  Met een MRI-scan wordt er door middel van een magnetisch veld en radiogolven gedetailleerde beelden van de binnenzijde van je hart gemaakt.
• Röntgen
  Dit onderdeel is erop gericht om je hart, grote bloedvaten en longen te controleren op eventuele afwijkingen.
• Hartfilmpje
  Het maken van een hartfilmpje (elektrocardiogram – ECG), om de elektrische impulsen die je hart afgeeft, te meten. Met een ECG verkrijgt je arts belangrijke informatie over het hartritme.

Behandeling lekkende hartkleppen

Als de arts, door met de stethoscoop naar het hart te luisteren, een hartruis opmerkt maar er je hebt geen klachten, dan is behandeling niet direct nodig. Wel is het belangrijk om onder controle van de cardioloog te blijven om te kijken of de situatie niet verergert.

Medicijnen

Bij lichte tot matige klachten kunnen medicijnen uitkomst brengen. Denk hierbij aan bètablokkers die de hartslag en de bloeddruk verlagen, en anti-aritmica die de hartslag regelmatiger maken. Deze en andere medicijnen zorgen ervoor dat het hart minder hard hoeft te werken. Het zal echter niets van de lekkage van de kleppen oplossen, maar je merkt er minder van.

Operatie

Wanneer de hartkleppen er slechter aan toe zijn, dan kan soms enkel een operatie uitkomst bieden. Eerst zal er worden bepaald of de hartklep nog te repareren is. Dit heeft natuurlijk de voorkeur. Is dat niet mogelijk, dan zal deze worden vervangen door een kunstklep. Zo’n klep kan dan worden vervangen via een open-hart operatie of via de lies. Bij oudere mensen wordt er vaker gekozen voor het inbrengen van een nieuwe hartklep in een stent, via de lies (TAVI). Die ingreep is zeker veiliger, maar het blijft een risicovolle ingreep.

 

Bronnen: umcutrecht.nl, hartstichting.nl en radboudumc.nl

Delen:  

gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)