Veganisme: is dat (on)gezond?

Veganisme: is dat (on)gezond?

Steeds meer Nederlanders eten één of meerdere dagen in de week geen vlees of vis. Daarmee groeit het aantal flexitariërs. Maar wanneer je helemaal geen dierlijke producten eet, is dat dan gezond of ongezond? Veganisme: is dat (on)gezond?

Wat is veganisme?

Een vegetariër eet geen vlees en geen vis. Een veganist eet helemaal geen zuivelproducten (zoals melk, kaas, ijs en yoghurt), eieren of andere voedingsmiddelen die van dieren afkomstig zijn.

Een veganistisch dieet wordt vaak geassocieerd met een betere gezondheid, maar is dat ook zo? Wanneer we de voorstanders van veganisme mogen geloven, is veganisme de gezondere vorm van vegetarisme. Is veganisme gezond of niet?

Gezondheid: vegetarisch versus veganistisch

Volgens een groot aantal wetenschappelijke studies is een evenwichtig en goed uitgebalanceerd vegetarisch dieet gezond. Zo hebben vegetariërs in vergelijking met niet-vegetariërs vaak minder last van: overgewicht, lopen ze minder risico op hart- en vaatziekten en mogelijk ook op diabetes type II.

Deze gezondheidsvoordelen komen echter niet alleen door het vegetarische dieet. Vaak zijn vegetariërs namelijk slanker, sportiever, roken minder, drinken minder alcohol etc. Met andere woorden ze leven gezonder. Natuurlijk verminderen deze factoren ook het risico op hart- en vaatziekten en overgewicht.

Is veganistisch gezonder?

Er bestaan nog te weinig wetenschappelijk onderbouwde studies over deze vraag. Men heeft wel in een recent onderzoek geconstateerd dat veganisten in vergelijking met vegetariërs gemiddeld iets slanker zijn, een iets lagere bloeddruk hebben en een lager cholesterolgehalte. Echter, dit lijkt geen extra gezondheidsvoordelen met zich mee te brengen.

Wanneer is veganisme ongezond?

Op het moment dat je geen enkel dierlijke producten meer eet, dan bestaat de kans dat je een tekort aan bepaalde voedingsstoffen krijgt. Je kunt dan een tekort krijgen aan:

Vitamine B12

Vitamine B12 is een wateroplosbare vitamine en is essentieel voor allerlei systemen in het lichaam. Onder andere voor:

  • Goed laten werken van je zenuwen
  • Aanmaken van rode bloedcellen
  • Van belang voor goede weerstand
  • Draagt bij aan de energievoorziening.

Daar vitamine B12 enkel in voedingsmiddelen van dierlijke afkomst zit kan er, wanneer iemand geen dierlijke producten eet, een tekort ontstaan. Een vitamine B12 tekort kan veel klachten veroorzaken. Denk hierbij onder andere aan: vermoeidheid, tintelingen in handen of voeten, spierpijn, kortademigheid en duizeligheid.

Veganisten worden dan ook geadviseerd om voldoende vitamine B12 uit verrijkte voeding en/of voedingssupplementen halen.

Calcium

Calcium is noodzakelijk voor: de ontwikkeling het skelet en het gebit, nodig voor het goed laten functioneren van de spieren en voor het geleiden van prikkels naar de zenuwen.

Het mineraal calcium komt vooral voor in zuivelproducten zoals melk en kaas. Veganisten kunnen daardoor een tekort aan calcium hebben. Een tekort kan leiden tot spierkrampen, osteoporose en een vertraagde bloedstolling.

IJzer

IJzer is belangrijk voor de vorming van hemoglobine. Hemoglobine bevindt zich in de rode bloedcellen en heeft een belangrijke functie bij het zuurstoftransport in het lichaam. IJzer is verder nodig om in onze cellen energie te produceren.

Een ijzertekort kun je herkennen aan: sneller vermoeid of buiten adem zijn, last van rusteloze benen en een bleke teint. Een ernstige vorm van ijzertekort is bloedarmoede.

IJzer komt in eten voor als heemijzer en als non-heemijzer. Heemijzer zit alleen in dierlijke producten. Non-heemijzer zit in dierlijke en plantaardige producten. Heemijzer wordt wat beter opgenomen.

Bij veganisten is het risico op een ijzertekort dus groter en doen zij er goed aan om zich in te lezen in welke plantaardige voeding deze voedingsstoffen zitten.

Zink

Zink is nodig voor de groei en vernieuwing van weefsel, omdat het nodig is voor de celgroei en de celdeling. Daarnaast speelt het een rol in een goed werkend afweersysteem en is het een belangrijk hulpmiddel voor de opname en de werking van ¬vitamines.

Zink komt in kleine hoeveelheden voor in veel verschillende voedingsmiddelen, zoals: vlees, kaas, graanproducten, noten en schaal- en schelpdieren zoals garnalen en mosselen.

De aanbevolen hoeveelheid voor volwassen vrouwen is vastgesteld op 7 milligram per dag en voor mannen op 9 milligram per dag. Echter, deze hoeveelheid moet bij een veganistisch dieet worden verhoogd, omdat de opname van zink uit plantaardige producten ongeveer 33% lager ligt dan bij dierlijke producten.

Omega 3-vetzuren

Omega 3-vetzuren beschermen tegen hart- en vaatziekten en passen in een gezonde voeding. De bekendste omega 3-vetzuren zijn ALA en de visvetzuren EPA en DHA. ALA komt vooral voor in raapzaad(olie), walnoten(olie) en lijnzaad(olie). EPA en DHA staan vooral bekend als visvetzuren en komen vooral voor in vette vis.

In vergelijking met niet-vegetariërs hebben vegetariërs en met name veganisten, vaak lagere gehaltes aan EPA en DHA in hun bloed. Daarom in het aan te raden om hier of supplementen voor in te nemen (er bestaan supplementen met EPA en DHA uit algen) of door voeding rijk aan ALA-vetzuren te consumeren.

 

Bronnen: Nederlandse Vereniging voor Veganisme, Voedingscentrum en National Health Service 

Delen:  

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*

Blijf op de hoogte met onze wekelijkse nieuwsbrief