Een ijzertekort? Deze kwalen kunnen een teken zijn

Moe, een lusteloos gevoel en/of een bleke huid? Dan kan het zo maar zijn dat je last hebt van een ijzertekort. Wat zijn alle kwalen die een teken kunnen zijn van een ijzertekort?

Wat is een ijzertekort?

Je hebt last van een ijzertekort, wanneer je te weinig ijzer in je lichaam hebt. Een ijzertekort wordt ook wel bloedarmoede genoemd, maar dat is niet helemaal juist. Bloedarmoede is een tekort aan rode bloedkleurstof (hemoglobine) in de bloedsomloop. IJzer is wel belangrijk voor de vorming van hemoglobine.

Waarom heeft ons lichaam ijzer nodig?

Waarom moet je alert zijn op een ijzertekort? Met andere woorden; wat is de functie van ijzer voor ons lichaam? IJzer is een mineraal dat een zeer belangrijke rol speelt bij de goede werking van het lichaam. Het is een essentieel bestanddeel van hemoglobine. Hemoglobine is een eiwit dat in rode bloedcellen zit.

Hemoglobine zorgt ervoor dat zuurstof (belangrijke brandstof in je lichaam), en kooldioxide (een afvalstof), in de rode bloedcel kan worden opgenomen. Wanneer je een ijzertekort hebt, dan kan er onvoldoende zuurstof door het lichaam worden getransporteerd. Daarnaast speelt ijzer ook een rol bij de aanmaak van afweerstoffen, die helpen om je lichaam te beschermen tegen allerlei ziektes en helpt het om schadelijke stoffen af te breken.

Risicogroepen voor een ijzertekort

Bij de meeste mensen is de kans dat er een ijzertekort ontstaat klein. Echter, er zijn een aantal risicogroepen die een grotere kans hebben op een ijzertekort. Deze groepen met extra alert zijn op de klachten die op kunnen treden. Wanneer je vermoedt dat er sprake is van een ijzertekort, ga dan naar je huisarts. Deze kan dan met behulp van een bloedtest een eventueel ijzertekort opsporen. Het gaat om de volgende personen:

• Menstruerende vrouwen;
• Zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven;
• Kinderen en jongeren onder de 22 jaar;
• Vegetariërs en veganisten.

Symptomen van een ijzertekort

Een ijzertekort kun je herkennen aan de volgende kwalen:

Snel vermoeid

Zoals gezegd is ijzer belangrijk voor de aanmaak van hemoglobine. Dit eiwit zorgt ervoor dat zuurstof zich kan binden aan de rode bloedcellen om vervolgens door het hele lichaam te worden getransporteerd. Wanneer je een ijzertekort hebt, dan komt er dus minder zuurstof in alle weefsels en zal je sneller vermoeid raken.

Sneller buiten adem

Wanneer je merkt dat je veel sneller buiten adem bent, dan normaal dan kan dit een teken zijn dat je een ijzertekort hebt. Doordat er minder zuurstof getransporteerd kan worden door je lichaam, heeft je lichaam er meer behoefte aan waardoor je ademhaling omhoog gaat en je sneller buiten adem bent.

Bleke huid

Het eiwit hemoglobine is verantwoordelijk voor de rode kleur van ons bloed. Hoe meer zuurstof de rode bloedcellen bevatten, hoe roder het bloed is. Een ijzertekort is verantwoordelijk voor een verminderde aanmaak van hemoglobine en kan dus voor een bleke huid zorgen.

Rusteloze benen

Ongeveer 15% van de mensen met het restless legs syndroom hebben een ijzertekort. Het is onbekend of voeding of erfelijkheid de oorzaak is van een lage ijzerspiegel. IJzertekort kan bijdragen aan het restless leg syndroom, vanwege de relatie met dopamine. Het is onbekend of voeding of erfelijke aanleg de oorzaak is van een lage ijzerspiegel.

Haaruitval

Wanneer je last hebt van een ijzertekort, dan maakt je lichaam de keuze om de beschikbare zuurstof naar je vitale organen te sturen. Hier horen je haarzakjes niet bij, en het gevolg is: dof, futloos haar en soms haaruitval. Dit gaat ook op voor je nagels. Door een ijzertekort kun je last krijgen van broze nagels.

Spierpijn

Ervaar je meer spierpijn dan normaal na een work-out? Dan kan deze kwaal ook een teken zijn. Een tekort aan ijzer belemmert namelijk je spierherstel, doordat er minder zuurstof beschikbaar is. Dit kan weer leiden tot extra spierpijn. Daarnaast is het zo dat wanneer je veel sport, je meer kans hebt op een ijzertekort.

Oorzaak van een ijzergebrek

In de meeste gevallen komt een ijzertekort voort uit een gebrek aan ijzer in de voeding. IJzer haal je uit voeding, zowel uit vlees als uit plantaardige producten. Het ijzer wordt via de zuursappen in je maag omgevormd tot een vorm van ijzer die je darmen op kunnen nemen. Mogelijk oorzaken voor een verminderde opname van ijzer uit je voedingen zijn:

• Verminderde opname van ijzer uit voeding als gevolg van veganisme of alcoholisme.
• Een stoornis in het opnemen van het ijzer in de darm. Denk hierbij aan een beschadiging van het slijmvlies van de darm bijvoorbeeld als gevolg van operaties aan de dunne darm, ziekte van Crohn of coeliakie.
• Overmatig bloedverlies, (overvloedige) menstruatie, maar ook door aandoeningen in het maagdarmkanaal of nieraandoeningen. Bloed bevat veel ijzer. Dus als je veel bloedt, verlies je veel ijzer.
• Verhoogde behoefte aan ijzer kan ontstaan zoals bij een zwangerschap. Wanneer de ijzerbehoefte van het lichaam stijgt en dit wordt niet aangevuld dan kan er een tekort ontstaan.
• Door chronische ziekten, zoals reuma, ontsteking in bot, maagzweer, kwaadaardige aandoeningen waaronder, maag- of darmkanker en bij een acute infectie zoals van de luchtwegen, urinewegen of maag-darmstelsel kan een er ook een ijzertekort ontstaan.

 

Bronnen: voedingscentrum.nl en orthokennis.nl

Tags: IJzertekort Delen:  

gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)