Jeuk: wanneer naar de huisarts?

In veel gevallen wordt jeuk veroorzaakt door een droge huid, maar dat is niet altijd het geval. Wanneer moet je met jeuk naar je huisarts?

Wat is jeuk?

Jeuk is het gevoel dat je hebt waarbij je de drang hebt om te krabben of te wrijven. In de meeste gevallen heb je jeuk op 1 plek, maar je kunt ook jeuk hebben over grotere delen van je lichaam en soms wel over je hele lichaam. Regelmatig hoor je mensen aangeven dat jeuk erger is dan pijn en iemand kan dan ook tot bloedens toe aan krabben. Jeuk kan in sommige gevallen iemands leven verstoren. De medische term voor jeuk is pruritus.

Oorzaken van jeuk?

De meest voorkomende oorzaak van jeuk is een droge huid. Bij een droge huid zorgt een tekort aan vocht ervoor dat de beschermende barrière zijn werk niet effectief uit kan oefenen en daardoor vatbaarder is voor externe irriterende factoren die weer kunnen leiden tot jeuk.
Andere mogelijke oorzaken van jeuk zijn:

Huidziekten

Jeuk is een veelvoorkomend symptoom bij een aantal huidziekten. De meest voorkomende huidziekten die dit als symptoom hebben zijn o.a.: netelroos, psoriasis, schurft, constitutioneel eczeem en contacteczeem.

Diabetes

Diabetes, en vooral onevenwichtige diabetes, kan leiden tot huidproblemen. Een slechtere doorbloeding, gevoeligheid voor infecties of zenuwschade kunnen hier de oorzaak van zijn. Huiduitslag, rode vlekken en jeuk kunnen dan klachten zijn. Vooral jeukende voeten en jeukende onderbenen komen zeer vaak voor.

Schildklierafwijking

Een te traag werkende schildklier veroorzaakt een droge huid en een droge huid is weer oorzaak nummer 1 van jeuk.

Multiple Sclerose

MS is een chronische aandoening van het centrale zenuwstelsel en chronische jeuk is één van de symptomen die hierbij kan optreden. Deze jeuk ontstaat door de zenuwschade die MS veroorzaakt en die ervoor zorgt dat berichten van en naar de hersenen niet goed worden doorgegeven.

Psychiatrische aandoening

Denk hierbij aan: depressiviteit, angststoornissen en schizofrenie.

Ziekte van Hodgkin

De ziekte van Hodgkin is een vorm van lymfklierkanker die begint in de cellen van het lymfestelsel. Eén van de symptomen hiervan is dat je jeuk hebt over je hele lichaam.

Ziekte van Kahler

De ziekte van Kahler is kanker van plasmacellen. Deze kwaadaardige plasmacellen produceren een eiwit dat aanzet tot botafbraak en hierdoor kan het calciumgehalte in het bloed verhoogd zijn. Dit kan klachten veroorzaken zoals: misselijkheid, verminderde eetlust, neurologische afwijkingen, obstipatie en jeukende ogen.

Verminderde nierfunctie

Wanneer de nieren niet goed functioneren, dan spreken we van nierfalen, verminderde nierfunctie of van nierinsufficiëntie. Als je nieren niet goed werken, dan kun je last krijgen van jeuk. Men denkt dat zowel schadelijke stoffen als afweerreacties een rol spelen.

Leverschade

Wanneer er problemen met de lever zijn als gevolg van leverschade, dan is het vervoer van gal in de lever te langzaam. Daardoor kan de gal je lever tijdelijk beschadigen. Daarnaast kunnen galzuren in je bloed komen. Als je galstuwing hebt, krijg je hevige jeuk.

Schimmelinfectie

Huidschimmels zoals: voetschimmels, schimmelnagels, schimmelinfectie in de lis, op het hoofd of op de romp kunnen ook jeuk veroorzaken.

Geneesmiddelen

Veel medicijnen kunnen jeuk veroorzaken. In de bijsluiter staat vermeld of dat jeuk één van de bijwerkingen kan zijn.

Allergie

Verschillende stoffen kunnen zorgen voor een allergische reactie op de huid en dit kan leiden tot jeuk. Stoffen die een allergische reactie uit kunnen lokken zijn o.a.: wol, zeep, verf, bepaalde medicijnen en water.

Zwangerschap

Bij 2% van de normale zwangerschappen komt jeuk voor zonder onderliggende aandoening.

Wanneer met jeuk naar de huisarts?

Het is verstandig om naar je huisarts te gaan wanneer je 1 of meer van onderstaande klachten hebt:

• De jeuk houdt meer dan twee weken aan en vermindert niet;
• De jeuk verstoort echt je dagelijks leven of slaap;
• Naast je zwangerschap heb je erge jeuk op je handpalmen of voetzolen;
• Je hebt jeuk over je hele lichaam en je bent zwanger;
• Naast jeuk heb je ook klachten, zoals: koorts, vermoeidheid of nachtelijk transpireren.

Bronnen: Huisarts en Wetenschap, Huidziekten, Thuisarts en Gezondheid en Wetenschap