Psoriasis: wat kun je eraan doen?

Naar schatting lijdt ruim 2,4% van de Nederlandse bevolking aan psoriasis. Dat komt neer op zo’n 450.000 Nederlanders. Deze chronische huidontsteking is niet alleen leven met rode, schilferige plekken op je huid maar kan ook grote sociale- en psychologische gevolgen hebben. Wat is de oorzaak van deze huidaandoening en wat kun je eraan doen?

Wat is psoriasis?

Psoriasis is veelvoorkomende, niet besmettelijke chronische huidaandoening. Bij psoriasis is er sprake van een ontsteking van de huid, waardoor de celdeling anders verloopt dan normaal. Het kan voorkomen bij zowel kinderen als volwassen en kan zich op verschillende manieren uiten:

• Psoriasis vulgaris: dit is de meest voorkomende vorm en hierbij zitten de plekken vooral op de hoofdhuid en op de ellebogen en knieën.
• Psoriasis guttata: ook een grote groep mensen heeft last van deze versie, waarbij kleine roze of rode plekjes over het hele lichaam verspreid voorkomen.
• Pustuleuze psoriasis: hierbij verschijnen er kleine puistjes, gevuld met pus, op handen en voeten.
• Psoriasis capitis: hierbij zitten er rode en schilferige plekken op de huid onder je hoofdhaar.
• Psoriasis inversa: deze variant kenmerkt zich door rode, meestal niet-schilferende plekken in de huidplooien van je lichaam. Denk hierbij aan je oksels, liezen en bij vrouwen onder de borsten.
• Psoriasis unguium: ook nagels kunnen aangetast worden. Bij deze variant zie je putjes in de nagel, een verdikking en verkleuring.
• Artritis psoriatica: naast huidproblemen heeft iemand ook klachten aan de gewrichten zoals pijn, stramheid of zwelling.
• Genitale psoriasis: hierbij zitten de plekken rond de genitaliën.

Symptomen psoriasis

De meest typische symptomen van deze huidaandoening zijn de rode, schilferige plekken op de huid die jeuken. Psoriasis komt vooral voor op de hoofdhuid, de knieën en de ellebogen, de borst, de rug en de bovenste en onderste ledematen, maar kan ook op andere lichaamsdelen verschijnen. De symptomen kunnen beperkt blijven tot enkele vlekjes, of kunnen grote delen van het lichaam bedekken. Ook je nagels kunnen door de ziekte worden aangetast. Deze symptomen komen met ups en downs, waarbij ze soms weken tot soms wel jaren weg zijn, maar in andere gevallen blijft het weer jaren zitten.

Oorzaak psoriasis

De exacte oorzaak van psoriasis is (nog) niet bekend, wel weten we dat het een huidaandoening is waarbij de celdeling anders verloopt dan normaal.

Als gevolg van de ontsteking wordt er een signaal verstuurd, waardoor de celdeling zeven keer zo snel verloopt als normaal. Doordat er veel meer hoorncellen aangemaakt worden, wordt de huid veel dikker. Daarnaast hebben deze hoorncellen te weinig tijd om te rijpen, waardoor wanneer ze de hoornlaag bereiken eruitzien als witte schilfers.

De oorzaak van deze versnelde celdeling lijkt niet alleen erfelijk te zijn, maar er zijn verschillende factoren die het uit kunnen lokken. Het kan namelijk worden veroorzaakt of verergerd door: stress, letsel, weersomstandigheden en infecties.

Ook wordt vaak aangehaald dat het een auto-immuunziekte is. Echter, het is nog niet zeker of dat ook echt het geval is.

Behandeling psoriasis

Op dit moment is er nog geen behandeling waarmee psoriasis definitief kan genezen. Er bestaan wel verschillende methodes die de symptomen kunnen verminderen/onderdrukken. Ondanks dat de behandeling persoonsafhankelijk is, hebben alle behandeling hetzelfde doel. Het gaat om het verminderen van de symptomen en daarmee het verbeteren van de levenskwaliteit en het proberen te vermijden van een terugval.

Zalfjes, crèmes en lotion

Meestal wordt er gebruik gemaakt van smeersels met één of meer werkzame stoffen. Werkzame stoffen kunnen zijn: teer, ditranol, corticosteroïden, vitamine D3-afgeleiden en calcineurineremmers. Welke stof bij wie werkt is een kwestie van uitproberen. Deze behandeling wordt meestal gebruikt bij de lichtere vormen van psoriasis en waar het mogelijk is om rechtstreeks aan te brengen op de getroffen huidzones.

Lichttherapie

Naast zalfjes kan er voor de groter aangetaste huidgebieden gebruik gemaakt worden van lichttherapie. Deze behandeling is ontstaan uit de ervaring dat mensen met psoriasis baat hebben bij zonlicht. Bij lichttherapie word je behandelt met ultraviolette stralen.

Systemische medicijnen

Deze medicijnen werken op het hele immuunsysteem en worden vooral gebruikt bij matige tot ernstige vorm die een groot deel van de huid heeft aangetast. Vaak worden ze toegediend via de orale weg of een injectie.

Biologicals

Dit zijn medicijnen die de werking van ontstekingseiwitten of afweercellen in ons lichaam afremmen. Het zijn kunstmatig gemaakte lichaamseigen eiwitten en ze kunnen ingezet worden bij ernstige vormen.

Bronnen: Radboud Medisch Centrum, Maxima Medisch Centrum en Psoriasis Patiënten Nederland