Hart- en vaatziekten zijn wereldwijd doodsoorzaak nummer 1. Dagelijks sterven ruim 100 mensen aan een hart- of vaatziekte. Daarvan zijn er 25 jonger dan 75 jaar. Dus hoe kunnen we zorgen voor een gezond hart? Wat zijn tips voor een gezond hart?
Hoe kunnen we hart- en vaatziekten voorkomen?
Hart- en vaatziekten zijn voor een heel groot deel te voorkomen of kunnen worden uitgesteld door eenvoudige veranderingen in de levensstijl. Dan kun je denken aan stoppen met roken, gezonde en gevarieerde voeding en meer bewegen. Welke tips zijn er voor een gezond hart?
Meet je bloeddruk
Bloeddruk is de kracht waarmee het hart het bloed de vaten inpompt. Een hoge bloeddruk (hypertensie), vergroot de kans op hart- en vaatziekten. Gemiddeld heeft meer dan 30% van alle Nederlanders tussen de 30 en 70 jaar een verhoogde bloeddruk. Wellicht ligt het werkelijke cijfer nog hoger, aangezien er mensen zijn die zich er (nog) niet van bewust zijn.
Door te leren hoe je je bloeddruk kunt meten kun je de bloeddruk binnen de aanbevolen waarden houden.
Ken je cholesterolgehalte
Gemiddeld heeft 23,2% van alle 30 tot 70-jarigen een ongunstig cholesterolgehalte (hypercholesterolemie). Dat wil zeggen dat hun totaalcholesterolgehalte gelijk of hoger is dan 6,5 mmol en/of dat ze cholesterolverlagende medicijnen gebruiken. Dat is bijna een kwart van alle Nederlanders. Een hoog cholesterolgehalte verhoogt de kans op hart- en vaatziekten. In het dagelijks leven merk je vaak helemaal niets van een hoog cholesterolgehalte, maar een verhoogd cholesterolgehalte kan leiden tot slagaderverkalking. Bij slagaderverkalking ontstaan er vernauwingen in de slagaders, onder andere door ophopingen van cholesteroldeeltjes in de vaatwand. Slagaderverkalking is vaak de oorzaak van hart- en vaatziekten. Roken, overgewicht, te weinig bewegen en ongezond eten zijn van invloed op het cholesterolgehalte in het bloed. Daarnaast kunnen erfelijke factoren invloed hebben op het cholesterolgehalte. Dus ken je cholesterolgehalte en zorg dat deze binnen de waardes blijven.
Laat eens je bloedsuiker (spiegel) meten
Bij mensen met diabetes (suikerziekte), is er iets mis met de suikerstofwisseling. Diabetespatiënten hebben een grotere kans op het krijgen van een hart- of vaatziekte. Al meer dan 1,2 miljoen Nederlanders hebben diabetes. Daarvan hebben 1,1 miljoen officieel de diagnose diabetes gekregen, de overige mensen lopen er nog ongemerkt mee rond en weten dus niet dat ze diabetes hebben. En dat is ernstig aangezien 10 tot 43% van de mensen met diabetes hart- en vaatziekten krijgt. 1 op de 10 sterfgevallen aan hart- en vaatziekten komt door diabetes. De bloedsuiker (spiegel) in nuchtere toestand moet <100 mg/dl zijn. Neem onmiddellijk maatregelen wanneer je gehalte hoger ligt dan de aanbevolen waarden.
Eet gezond en gevarieerd
Gezonde voeding verlaagt de kans op hart- en vaatziekten. Gezonde voeding bestaat uit:
- Onverzadigd vet in plaats van verzadigd vet
- Weinig zout
- Veel groente en fruit
- Volkoren producten
- Mager en halfvolle melk(producten), 30+ kaas
- Een handje ongezouten noten
- Minder vlees, meer plantaardig
- Dranken: kraanwater, thee en filterkoffie.
Minder vlees en méér volkoren graanproducten, peulvruchten, groenten, fruit en plantaardige vleesvervangers geven een lager risico op hart- en vaatziekten.
Daarnaast ontstaat er door gezond te eten en voldoende te bewegen, minder snel overgewicht.
Let op je gewicht
Mensen met overgewicht hebben een grotere kans op het ontwikkelen van diabetes, een hoog cholesterol en een hoge bloeddruk. Ook is de kans op hart- en vaatziekten vergroot. Een gezond gewicht is daarom belangrijk.
Overgewicht ontstaat als iemand meer calorieën binnenkrijgt dan hij verbruikt. Er bestaat erfelijke aanleg voor overgewicht. Maar ook dan komt overgewicht pas tot uiting bij de combinatie van te veel eten en te weinig bewegen.
Bij overgewicht is het belangrijk te weten waar in het lichaam zich vet ophoopt. Bij mannen is dit vaker in de buikholte en bij vrouwen vaker rond de heupen. De buikomvang geeft een indruk van de hoeveelheid vet in de buikholte. Veel buikvet betekent een hoger risico op hart- en vaatziekten. Veel vet rond de heupen heeft hier niet of nauwelijks invloed op. Om na te gaan of je aan buikzwaarlijvigheid lijdt, kunt je je buikomtrek meten. Let er dan op dat je niet over de volgende waardes heen gaat:
- Man: 94 cm
- Vrouw: 80 cm.
Blijf bewegen
Een half uur bewegen per dag is gezond. Genoeg bewegen houdt je hart en bloedvaten in goede conditie en verlaagt je bloeddruk waardoor de kans op hart- en vaatziekten kleiner wordt.
Bewegen geeft je een fit, energiek en gezond gevoel. De meeste mensen doen dit al zonder er bij na te denken. Bijvoorbeeld door op de fiets naar het werk te gaan, een wandeling door de stad te maken of door te klussen.
Bewegen is goed voor het hart en de bloedvaten, maar er zijn meer voordelen van bewegen:
- Zorgt voor een betere verhouding tussen de cholesterolgehaltes LDL en HDL. Door voldoende te bewegen stijgt het goede cholesterol (HDL) en dat is goed voor de bloedvaten.
- Hierdoor blijft je het gewicht gemakkelijker op peil.
- Verbetert de spijsvertering.
- Gaat botontkalking tegen.
- Heeft een positief effect op diabetes.
De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB), geeft aan hoeveel mensen minimaal moeten bewegen om gezond te blijven. Iedereen van 18 jaar en ouder zou tenminste 5 dagen per weer 30 minuten matig intensief moeten bewegen. Wanneer je onder de 18 jaar bent dan is het advies om dagelijks 1 uur matig intensief te bewegen. Deze norm gaat uit van ‘gezonde’ mensen.
Rook niet
Door te roken heb je een hoger risico op een hartinfarct of een beroerte. Ook mensen die meeroken hebben een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Dus stop met roken. Na het stoppen met roken neemt het risico op hart- en vaatziekten snel af. Een jaar na het stoppen met roken is de kans op een hartinfarct en angina pectoris al de helft kleiner. Na 15 jaar heb je evenveel risico als iemand die nooit heeft gerookt. Dus stoppen met roken heeft altijd zin.
Bronnen: Hartstichting
Delen: gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)
Cholesterol is niet de boosdoener. Positief is een hoge HDL en lage LDL. Cardiologen zijn het vandaag meer en meer eens de cholesterol pillen ( statines) niet veel hulp bieden buiten het verlagen van LDL maar tevens de goede HDL verlagen en Statines verlagen niet de kans op hartinfarct of hartdood. Belangrijker naast het bepalen van de LDL en HDL zijn het bepalen van het homocysteine gehalte naast PLA2 ( lipiden plak). Via voeding in linolrijke mais-zonnebloem olie producten (margarines) beperken.
dan weten al die doktoren en internisten niets van
Wat doen eigenlijk calciumblokkers concreet met de bloedvaten om de bloeddruk te verlagen?
Gladde spiercellen ontspannen in de vaatwand waardoor de door het lumen groter wordt, of wel er meer bloed kan doorstromen en de bloeddruk daalt. Een minder hoge bloeddruk geeft minder grote last op het hart en op de vaten waardoor het minder “beschadigd”.
Een calciumantagonist is een receptorantagonist die de calciumkanaaltjes in het celmembraan van spiercellen blokkeert, waardoor transport van calciumionen bemoeilijkt wordt. Deze middelen worden daarom ook wel calciumkanaalblokkeerders genoemd.
Het effect is dat de spieren zich minder sterk samentrekken. Deze middelen vertragen dus de contractiekracht van onder andere de hartspier en worden vooral als middel tegen hoge bloeddruk gebruikt. Daarnaast hebben ze op het hart een gering geleidingsvertragend effect.
Sinds januari heeft mijn man een hartinfarct gekregen en medicijnen daarvoor. Nu loopt hij om de dag zo’n 8 a 10 km. Neemt geen zout en suiker. Heeft last van duizeligheid bij vlug opstaan. Wij rijden nu door Spanje met camper en ben me r… geschrokken omdat mijn man niet lekker werd en langs de kant moesten gaan staan en heb ik het stuur over genomen. Wilde naar de dokter maar hij wilde niet! Naar mijn gevoel een te lage bloeddruk?? Mijn man houdt zich aan de voedingswaarde voor hartprobleem. Zou graag de oorzaak willen weten waarom hij niet zich niet goed voelde??