Hebben mondspoelmiddelen effect?

Mondspoelmiddelen worden vaak aangeprezen voor een goede tand- en mondhygiëne. Ze zouden gaatjes of tandplak voorkomen, gezond zijn voor het tandvlees en voor een frisse adem zorgen. Maar klopt dit wel? Hebben mondspoelmiddel wel effect?

Wat is een mondspoelmiddel?

Een mondspoelmiddel wordt gebruikt na het poetsen en bestaat hoofdzakelijk uit water, smaak- en kleurstoffen. Bij het ene product is er alcohol gebruikt, maar tegenwoordig bestaat er ook alcoholvrij mondspoelmiddel. Er zijn erg veel verschillende soorten op de markt. Zo zijn er speciale mondspoelmiddelen die tegen gaatjes zouden werken. Terwijl andere mondspoelmiddelen tegen tandplaque zouden werken. Tandplaque is een laagje bacteriën dat hecht aan het oppervlak van een tand of kies. Weer andere zouden zorgen voor een gezonder tandvlees. Maar wat is waarvan al deze beloofde werkingen?

Helpen tegen gaatjes

Er bestaan mondspoelmiddelen met fluoride en deze versterken het tandglazuur. Echter, voor de meeste mensen is het voldoende om de tanden te poetsen met een fluortandpasta. In sommige gevallen kunnen ze (tijdelijk) een aanvulling zijn. Bijvoorbeeld bij mensen met een verhoogde kans op gaatjes, zoals:

• Kinderen of volwassenen met een beugel.
• Mensen met afwijkingen in de glazuurkap.
• Mensen waarbij het tandvlees is teruggetrokken, waardoor de tanden gevoeliger zijn.

Beschermen tegen tanderosie

Wanneer je last hebt van tanderosie, dan lost het tandglazuur langzaam op door de inwerking van zuren. Deze zuren zijn afkomstig uit voedsel en dranken of uit de maag.

Om tanderosie te voorkomen, is het advies om minder dan 7 keer per dag te eten of drinken en 2 keer per dag de tanden te poetsen met een fluoridetandpasta. Daarnaast adviseren tandartsen om 1 uur voor het tandenpoetsen, geen zure producten te eten of te drinken.

Sommige mondspoelmiddelen bieden misschien wat extra bescherming tegen tanderosie, maar daarvoor bestaat nauwelijks wetenschappelijk bewijs. Misschien is het spoelen van de mond na het eten met gewoon water net zo effectief.

Beschermen tegen gevoelige tanden

Een aantal mondspoelmiddelen zeggen effectief te zijn tegen gevoelige tanden. Er bestaat echter nauwelijks of geen bewijs dat ze dat zijn.

Voorkomen tandplak en tandvleesontstekingen

Een groot aantal mondspoelmiddelen beweren dat ze tandplak en ontstekingen aan het tandvlees helpen voorkomen. Echter, voor vele van deze producten is niet of onvoldoende aangetoond dat ze een dergelijk effect hebben. Daarnaast is het zo dat een mondspoelmiddel maar kort in je mond zit. Eventuele ingrediënten worden dus snel uitgespuugd of ze lossen op in je speeksel. Wanneer er sprake is van een tandvleesontsteking, dan zit deze plek onder het tandvlees en hier komen mondspoeldrankjes niet.

De beste manier om tandplak en tandvleesontstekingen te voorkomen, is om 2 keer per dag je tanden goed te poetsen, aangevuld met het reinigen door middel van tandenstokers, ragers of flosdraad.

In sommige gevallen, kunnen bepaalde desinfecterende mondspoelmiddelen wel tijdelijk gebruikt worden, wanneer het tandenpoetsen niet volstaat of moeilijk is. Echter, omdat deze producten ook bacteriën kunnen doden die nodig zijn voor een gezonde mond, mogen ze maar kort gebruikt worden. Gebruik deze producten dan ook alleen op advies van de tandarts.

Helpen tegen een slechte adem

Mondspoelmiddelen kunnen inderdaad tijdelijk een slechte adem verdoezelen. Maar het kan de oorzaak ervan niet oplossen. In veel gevallen wordt een slechte adem veroorzaakt door bacteriën achteraan op de tong. Deze bacteriën kun je wegschrapen met een tongreiniger. Mogelijk kunnen ook mondspoelmiddelen met een antibacteriële werking hierbij helpen. Vooral producten die chloorhexidine bevatten zouden effectief zijn tegen een slechte adem, maar ook deze mogen slechts gedurende korte tijd worden gebruikt.

Wanneer je echt last hebt van een slechte adem (halitose) hebt, vraag dan advies aan je tandarts. Deze kan je verder helpen.

Helpen je tanden witter maken

Sommige mondspoelmiddelen zouden de tanden witter maken en/of verkleuring van tanden kunnen tegengaan. Echter, dit nog niet bewezen. Het kan zijn dat een bepaald mondspoelmiddel helpt om aanslag als gevolg van etensresten, rode wijn of koffie te voorkomen of te verwijderen, maar ze maken je tanden niet witter.

Helpen tegen een droge mond

Een droge mond ontstaat als gevolg van een tekort aan speeksel. Dit kan doordat de speekselklieren te weinig speeksel produceren of doordat ze niet goed meer werken. Dat kan een gevolg zijn van heel wat geneesmiddelen (waaronder de meeste antidepressiva en sommige middelen tegen astma), sommige ziekten (zoals het syndroom van Sjögren) of van bestraling (radiotherapie).

Het zou kunnen dat een mondspoelmiddel of -spray extra bescherming biedt. De mondspoelmiddelen mogen dan geen alcohol of menthol bevatten, omdat die de mond nog meer kunnen uitdrogen. Deze middelen kunnen voor een korte tijd verlichting geven, maar vraag advies aan je tandarts voor een lange termijn oplossing.

Conclusie

Voor de meeste mensen is een mondspoelmiddel is niet nodig. Wanneer je een gezond gebit hebt, dan volstaat het om 2 keer per dag je tanden gedurende 2 minuten te poetsen met een fluoridetandpasta. In sommige gevallen kan een mondspoelmiddel gebruikt worden als aanvulling hierop. Maar het kan nooit een vervanging van tandpasta zijn. Let wel, een mondspoelmiddel kan ook bijwerkingen hebben. Zo kunnen ze de smaak veranderen, tandverkleuring veroorzaken, de gezonde bacteriële flora in de mond verstoren, de bloeddruk kunnen doen stijgen, etc. Daarom is het aan te raden om een mondspoelmiddel enkel te gebruiken op advies van je tandarts.

 

Bronnen: Tandarts.nl

Delen:  

gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)