Ieder jaar stijgt het aantal mensen in Nederland met de diagnose huidkanker. In 2019 kregen ruim 70.000 mensen huidkanker en dit getal blijft stijgen. Wat is de oorzaak voor deze stijging?
Wat is huidkanker?
Wanneer er sprake is van een versnelde en ongeremde groei van cellen in de huid, dan spreken we van huidkanker. Er zijn verschillende vormen van huidkanker. De meest voorkomende zijn:
- Basaalcelcarcinoom
Dit is de meest voorkomende (70% van alle huidkankers) vorm, maar ook gelijk de minst gevaarlijke vorm van huidkanker. De kans op uitzaaiing is klein. Je herkent een basaalcelcarcinoom aan een glanzend, meestal huidkleurig bultje met een wit randje en daaromheen verwijde bloedvaten. - Plaveiselcelcarcinoom
In 16% van de gevallen is er sprake van plaveiselcelcarcinoom. Deze vorm is kwaadaardig en de kans op uitzaaien is groot. Je kunt een plaveiselcelcarcinoom herkennen aan een bobbeltje met een huidkleurige tot rode kleur. Het oppervlak is vaak ruw en wanneer het bobbeltje groeit, dan is het pijnlijk wanneer je er op drukt. - Melanoom
Een melanoom is in ongeveer 11% van de gevallen van huidkanker de diagnose. Dit is de meest agressieve vorm. In de meeste gevallen ontstaat een melanoom uit een moedervlek, maar dit hoeft niet. Vaak jeukt de moedervlek en kan van vorm veranderen. De moedervlek kan groter worden en zo nu en dan bloeden.
Symptomen van huidkanker
Voor elke vorm van huidkanker geldt: hoe eerder verdachte plekjes worden ontdekt, hoe groter de kans op voorkoming of genezing van kanker in de huid. Het is dus erg belangrijk dat wanneer je één van onderstaande symptomen opmerkt, je naar je huisarts gaat om het plekje zo snel mogelijk te laten onderzoeken. Mogelijke symptomen zijn een:
- Moedervlek die van kleur of vorm verandert.
- Ruw plekje dat niet weggaat.
- Wondje dat niet geneest.
- Knobbeltje of bultje dat op je huid verschijnt en niet weggaat.
Het advies is om je huid een paar keer per jaar te controleren.
Oorzaak van huidkanker
De belangrijkste oorzaak is zonlicht. Te veel blootstelling aan UV-straling kan leiden tot huidbeschadiging, wat het risico op huidkanker verhoogt. Maar zonlicht is niet de enige bron van UV-straling. Ook onder de zonnebank wordt de huid in een korte tijd blootgesteld aan een hoge dosis UV-straling. Dus ook een bezoekje aan de zonnebank betekent een groter risico op huidkanker.
Andere oorzaken kunnen erfelijkheid en/of medische behandelingen zijn. Denk hierbij aan medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken, bijvoorbeeld na een orgaantransplantatie.
Risicofactoren
Er zijn een aantal risicofactoren die de kans op het krijgen van huidkanker vergroten:
- Wie als kind veel in de zon is geweest.
- Aantal keren dat je verbrand bent.
- Veel blootstelling aan UV-straling in je kinderjaren.
- Lichte huid.
- Heel veel moedervlekken (meer dan 50)
- Blond of rood haar.
- Ouder dan 50 jaar.
Oorzaak stijging
Eén van de oorzaken is dat steeds meer mensen zonnige vakantiebestemmingen bezoeken en zich te weinig beschermen. Een andere oorzaak is dat dat we onze huid zelf niet regelmatig controleren of niet snel door een dermatoloog laten doen.
Behandeling van huidkanker
Wanneer je huidkanker hebt, zijn er verschillende behandelingen mogelijk:
Operatie
Bij een operatie wordt de tumor verwijdert. Het verwijderde stukje wordt daarna onderzocht om te zien of het kwaadaardige weefsel helemaal is weggehaald. Als dit niet het geval is, zal er nog meer weefsel weggehaald moeten worden.
Lichttherapie
Deze relatief nieuwe behandeling wordt ook wel photodynamische therapie (PDT) genoemd. Na het aanbrengen van een speciale crème worden de tumorcellen beschenen met een speciaal rood licht. Deze lichtbron in combinatie met de crème zorgt ervoor dat de kankercellen vernietigd worden.
Bestraling
Een enkele keer wordt er gekozen voor bestraling. Hierbij worden de tumorcellen vernietigd met radioactieve straling. Kankercellen kunnen namelijk minder goed tegen deze straling dan gezonde cellen en gaan dus dood terwijl gezonde cellen blijven leven.
Bevriezing
Bevriezing of cryotherapie wordt vaak toegepast bij kleine en oppervlakkige tumoren. Hierbij wordt met vloeibare stikstof de tumor bevroren, vergelijkbaar als bij het bevriezen van wratten. Deze behandeling laat vaak wel een klein, wit litteken achter.
Chemotherapie
Bij deze behandeling krijg je geneesmiddelen toe, cytotoxica genaamd, die de delende cellen aanvallen. Via het bloed circuleren deze stoffen doorheen het hele lichaam en kunnen ze zo de metastasen bereiken die zich op een afstand van de oorspronkelijke huidkanker bevinden.
Immunotherapie
De vorm wordt alleen toegepast bij een basaalcelcarcinoom of melanoom. Het is een behandeling die erop gericht is om het eigen afweersysteem te stimuleren om de kankercellen op te ruimen.
De keuze voor een behandeling hangt af van het soort huidkanker en hoe ver de huidkanker gevorderd is. In sommige gevallen is een combinatie van een aantal behandelingen het meest effectief. Bijvoorbeeld bij het verwijderen van uitzaaiingen.
Huidkanker voorkomen
Om huidkanker te voorkomen kun je het best voorzichtig omgaan met blootstelling aan de zon.
- Ga niet zonnen tussen 11 en 15 uur (zomertijd), de zon is dan op zijn krachtigst.
- Als je veel in de zon komt, draag dan een zonnehoed of zonneklep. Bescherm je huid ook door je armen en benen te bedekken met kleding.
- Smeer je in altijd in met een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor. Ook wanneer de zon niet zo fel schijnt of wanneer je onder een parasol zit. Muren, zand, water, ijs en sneeuw weerkaatsten UV-straling. Dat is de reden dat je ook onder een parasol kunt verbranden.
Bronnen: kwf, Huidfonds en Iknl
Delen: gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)
Nu zit ik onder de plekken wat vreselijk jeukt en de meeste plekken zijn open. Nu word ik binnenkort geopereerd aan een cyste die aan een draadje aan de maag hangt. Als dat weg is, ben ik dan van de jeuk af ?
De cyste is goedaardig. Met vriendelijke gr. T.Huissteden.
Apart. Lichaamsbedekking in NL mag toch niet?
Pffff
Gezichtsbedekking mag niet, en terecht.
Simpel. Electro-magnetische straling van de draadloze communicatie velden. Zet eens een onderzoek op, gebruik de nieuwste frequentie van Wifi; de 5Ghz frequentie. Veel mensen zijn hier gevoelig voor – zij ervaren klachten wanneer zij zich in deze velden begeven. Ook ik ervaar zeer ernstige klachten hierdoor. Wat ik persoonlijk heb ervaren is toen mijn buurman ’s morgens zijn t.v aanzette en deze via een 5Ghz signaal een connectie maakte met de Horizon box van Ziggo, begonnen mijn moedervlekken te jeuken. Dit gebeurde iedere ochtend zodra de T.v. aan werd gezet. We zijn nu ongeveer anderhalf jaar verder en de buurman heeft nu Beenmerg kanker. Valt niets meer aan te doen. Ik zie mensen in mijn omgeving sinds de 5Ghz wifi is aangezet op iedere router in de buurt, met jaren verouderen binnen een zeer korte periode. Alsof er een enorme belasting op deze mensen rust, wat ik dus ook voel. Ik ben dan ook genoodzaakt voor honderden euro’s aan stralingsdempende materialen te gebruiken op de muur en wikkel mij hier ook zelf in. Het scheelt heel wat maar nog steeds erg voelbaar wanneer er veel data wordt verstuurd! Het is dus zeer belangrijk dat hier onderzoek naar wordt gedaan! Wanneer er moedervlekken gaan jeuken door blootstelling is er iets goed mis !!! Gebruik 5Ghz wifi en zorg dat er een sterke data overdracht plaatsvindt. Celveroudering en mogelijk oxidatieve stress door deze belasting op de huid. Zichtbare verandering binnen enkele weken, ongetwijfeld. Ik wil ook als proefkonijn helpen aangezien mijn lichaam sterk reageert op de straling. Levens staan op het spel.