Alles wat je moet weten over het spiraaltje

Alles wat je moet weten over het spiraaltje

Twee derde van de vrouwen tussen de 18 en 45 maakt gebruik van anticonceptie. De anticonceptiepil is het populairste voorbehoedsmiddel. Maar tegenwoordig zijn er steeds meer vrouwen die kiezen voor het spiraaltje. Hoe werkt dat precies en wat zijn de voor- en nadelen? Wij vertellen je alles wat je moet weten als je overweegt een spiraaltje te laten zetten.

Wat is het spiraaltje

Het spiraaltje is een T-vormig ankertje dat in de baarmoeder wordt geplaatst om zwangerschap te voorkomen. De medische term voor het spiraaltje is Intrauterine Device (IUD), letterlijk vertaald: voorwerp in de baarmoeder. Het spiraaltje kan vijf tot tien jaar blijven zitten. Na het verwijderen is de vrouw direct weer vruchtbaar. Er zijn twee verschillende soorten spiraaltjes: het koperspiraaltje en het hormoonspiraaltje.

Koperspiraaltje

Het koperspiraaltje bevat geen hormonen. Dit spiraaltje heeft een kern van kunststof en een buitenkant van koper. De gemiddelde lengte van het koperspiraaltje is 30 mm en het oppervlak is 325 mm². Hoe werkt het? Door het koper wordt het zaad van de man inactief gemaakt. Daarnaast zorgt het spiraaltje ervoor dat het baarmoederslijmvlies niet meer geschikt is voor innesteling van een mogelijk toch bevruchte eicel. Het koperspiraaltje is vijf tot tien jaar werkzaam, afhankelijk van het type. Dit spiraaltje is voor 99% betrouwbaar.

Hormoonspiraaltje

Het hormoonspiraaltje heeft een kern die het hormoon progestageen afgeeft. Hierdoor wordt het baarmoederslijmvlies – net zoals bij een koperspiraaltje – ongeschikt voor innesteling van bevruchte eicellen. Ook zorgt het hormoonspiraaltje voor een slijmprop in de baarmoederhals, waardoor de zaadcellen van de man minder makkelijk de baarmoedermond doorkomen. Het hormoonspiraaltje is vijf jaar werkzaam en voor 99,9% betrouwbaar.

Welk spiraaltje moet ik kiezen?

Welk spiraaltje het meest geschikt is, verschilt per persoon. Het koperspiraaltje is niet aan te raden als je last hebt van hevige menstruatie, een van de bijwerkingen van dit spiraaltje is namelijk extra bloedverlies tijdens de menstruatie. In dat geval kan je dus beter kiezen voor een hormoonspiraaltje. Heb je leverziekte, borstkanker of trombose? Dan is een hormoonspiraaltje juist niet geschikt.

Spiraaltje niet altijd geschikt

Het kan ook zo zijn dat geen enkel spiraaltje voor jou geschikt is. Het koper- en hormoonspiraaltje worden afgeraden bij zwangerschap, een SOA, afwijkende afscheiding, baarmoederhalskanker, afwijkingen aan de baarmoeder(mond), vleesbomen in de baarmoederwand en infectie van de baarmoeder, eileiders of eierstokken. Je kunt in deze gevallen beter kiezen voor een andere vorm van anticonceptie.

Huisarts of gynaecoloog

Het spiraaltje kan geplaatst worden door de huisarts of een gynaecoloog. Laat je het spiraaltje plaatsen door de huisarts, dan moet je het spiraaltje vaak ophalen bij de apotheek en meenemen naar het consult. Als je het spiraaltje door de gynaecoloog laat zetten is dit niet nodig, de kosten zijn dan wel een stuk hoger aangezien je voor de gynaecoloog het eigen risico betaalt. Ga altijd eerst naar de huisarts: deze kan je informatie geven over het spiraaltje en je eventueel doorverwijzen naar een gynaecoloog.

Inwendig vooronderzoek

Voordat het spiraaltje geplaatst wordt, wordt er inwendig onderzoek gedaan. Tijdens dit onderzoek wordt de ligging van de baarmoeder bepaald en de diepte van de baarmoeder gemeten. Daarnaast wordt er een SOA-test gedaan. Als je een spiraaltje laat plaatsen terwijl je een SOA hebt, kan dit namelijk ernstige ontstekingen en zelfs onvruchtbaarheid als gevolg hebben.

Plaatsing spiraaltje

Het spiraaltje wordt vaak tijdens of net na de menstruatie geplaatst. Dan is de baarmoederhals namelijk soepeler, waardoor het spiraaltje makkelijker geplaatst kan worden. Door voor de plaatsing van het spiraaltje paracetamol of ibuprofen te nemen, kunnen de eventuele krampen tijdens de ingreep voorkomen of verminderd worden. Soms kiest de huisarts of gynaecoloog er ook voor om de baarmoederhals plaatselijk te verdoven. Hoe wordt het spiraaltje ingebracht? De vrouw krijgt eerst een speculum – ook wel eendenbek genoemd – ingebracht. Vervolgens wordt het spiraaltje via een dun hulsje naar binnen geschoven. Het hulsje wordt er daarna weer uitgehaald en het spiraaltje blijft zitten. Aan het spiraaltje zitten twee draadjes, hiermee kan het spiraaltje er later weer uit worden gehaald. Deze draadjes worden op maat geknipt. Na ongeveer 6 weken wordt er een controle uitgevoerd om te controleren of het spiraaltje goed zit.

Voordelen van een spiraaltje

Het spiraaltje is een zeer betrouwbaar voorbehoedsmiddel. En een groot voordeel: je hoeft na de plaatsing vijf tot tien jaar niet meer na te denken over anticonceptie. Dat is met andere voorbehoedsmiddelen, zoals de pil en het condoom, wel anders. De vruchtbaarheid wordt niet aangetast door het spiraaltje: na het verwijderen ben je direct weer vruchtbaar. Het voordeel van het koperspiraaltje is dat deze geschikt is voor vrouwen die geen hormonen willen gebruiken of gevoelig zijn voor het hormoon oestrogeen. Maar ook het hormoonspiraaltje heeft voordelen. Met het hormoonspiraaltje gaan de hormonen niet het hele lichaam door, het spiraaltje heeft een lokale werking. Verder neemt hierbij bij veel vrouwen de menstruatie af, of blijft deze zelfs helemaal uit.

Nadelen van een spiraaltje

Het spiraaltje heeft ook een aantal nadelen. Zo kan het plaatsen ervan als pijnlijk worden ervaren en beschermt een spiraaltje niet tegen SOA’s. Verder kan het zijn dat het lichaam moet wennen aan de plaatsing van het spiraaltje. Bij een koperspiraaltje kan dit zorgen voor langere menstruatieperiodes met hevig bloedverlies en een buikpijn die gepaard gaat met extra bloedverlies. Als je een hormoonspiraaltje hebt laten plaatsen moet het lichaam wennen aan het hormoon progestageen. Dit kan zorgen voor hoofdpijn, duizeligheid, acne en gezwollen borsten. Daarnaast kan een lage buikpijn gepaard met licht bloedverlies een bijwerking zijn in de eerste maanden na de plaatsing.

Kosten en vergoeding consult

Naast de kosten voor het spiraaltje zelf, worden er bij de gynaecoloog ook kosten in rekening gebracht voor het consult. Een consult bij de huisarts is gratis. De huisarts wordt namelijk vergoed vanuit de basisverzekering en hiervoor geldt geen eigen risico. De gynaecoloog wordt ook vergoed vanuit de basisverzekering, maar hiervoor moet wel het eigen risico betaald worden. Een consult kost al snel 250 euro. Dit moet je dus uit je eigen risico betalen als je eigen risico nog niet voldaan is.

Delen:  
reactie op “Alles wat je moet weten over het spiraaltje
  1. Mijn dochter is 18 jaar en heeft een spiraaltje de mirena laten plaatsen eerst bij de huisarts maar die durfde niet verder te duwen voelde de baarmoeder niet goed en stuurde haar door naar de gynaecoloog nu moet zij uit haar eigen risico 198 euro betalen en als ik dan bij menzis op de declaratie kijk zie ik de factuur van de mirena?? Ik snap er niets van.

    Geschreven door M. Bosman op

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*

Blijf op de hoogte met onze wekelijkse nieuwsbrief