Ongeveer 45% van de Nederlandse bevolking heeft weleens last van gevoelige tanden. De tanden reageren dan op koude, warme, zure of zoete voeding en dranken. Vaak is het niet ernstig, maar wel heel vervelend. Wat kun je aan gevoelige tanden doen?
Gevoelige tanden
Een tand of kies bestaat uit een kroon en een wortel. De kroon is het gedeelte dat boven het tandvlees ligt, en de wortel ligt er onder. De tandhals is het gedeelte van tanden en kiezen, waar het glazuur van de kroon overgaat in de wortel. De wortel is bedekt met een laagje wat wortelcement genoemd wordt. Wanneer er niets aan de hand is, dan bevindt de glazuurcementgrens zich ter hoogte van de tandvleesrand en loopt het glazuur over in de wortelcementlaag. Wanneer het tandvlees zich, door welke oorzaak dan ook terugtrekt, komt de wortel en daardoor het tandbeen bloot te liggen. Dit blootliggend stuk tandbeen is de reden van gevoelige tanden. Hoe verder het tandvlees van deze hals terugtrekt, des te gevoeliger je tanden zijn.
Oorzaken van gevoelige tanden
Er zijn verschillende aspecten die te maken kunnen hebben met gevoelige tanden. Mogelijke oorzaken zijn:
Teruggetrokken tandvlees
Terugtrekkend tandvlees kan door meerdere oorzaken ontstaan. Naarmate we ouder worden, heeft het tandvlees de neiging om zich terug te trekken. Echter, het kan ook ontstaan door te hard poetsen. Te hard poetsen, of door een te harde tandenborstel te gebruiken, kan voor terugtrekkend tandvlees zorgen. Het kan ook je tandglazuur aantasten, waardoor het tandbeen bloot komt te liggen. Voor mensen die het lastig vinden om zachter te poetsen is het advies om je tandenborstel als een pen vast te houden. Hierdoor zet je automatisch minder druk.
Ontstoken tandvlees
Ontstoken tandvlees (parodontitis) kan zorgen voor een gevoelige tandhals. Wanneer een tandvleesontsteking niet behandeld wordt, gaat de aanhechting van het tandvlees voor een deel verloren en kan ook het onderliggende kaakbot worden aangetast. Ontstoken tandvlees is gezwollen en bedekt daardoor de tandhals vaak gedeeltelijk. Wanneer je hier last van hebt, ga dan naar een mondhygiëniste voor een behandeling.
Tandbederf
Gaatjes in tanden en kiezen worden veroorzaakt door bacteriën in de tandplak. Elke keer wanneer we iets eten, zetten deze bacteriën de suikers en koolhydraten in het voedsel om in zuur. Dat zuur tast het glazuur van je tanden en kiezen aan, waardoor een gaatje kan ontstaan. Tanden en kiezen waar gaatjes in zitten, kunnen gevoelig worden bij temperatuurwisselingen en bij het eten van zoetigheid. Hoe groter het gaatje hoe gevoeliger je tand wat uiteindelijk over kan gaan in pijn. Een goede mondhygiëne, gezond eten en regelmatig de tandarts bezoeken zijn de beste manieren om tandbederf tegen te gaan.
Tanderosie
Bij tanderosie wordt het tandglazuur opgelost door zuren uit dranken, voedingsmiddelen of het maagzuur. Door de chemische inwerking van zuren (erosie), verdwijnt de glazuurlaag van de tanden en kiezen. Eenmaal verdwenen glazuur komt niet meer terug. In het beginstadium merk je niet zo veel van tanderosie. Pas in een later stadium, wanneer het glazuur verdwijnt, veroorzaakt het pas gevoelige tanden bij eten en drinken. Maar ook worden de tanden geler omdat het donkerder gekleurde tandbeen zichtbaar wordt. Frisdranken en vruchtensappen spelen een belangrijke rol bij tanderosie maar ook limonadesiroop, mayonaise, slasaus, sportdranken en wijn. Poets na het eten of drinken van iets zuurs niet direct je tanden, maar wacht een uurtje.
Gebarsten tanden
Door op een ijsklontje te kauwen of door in hard voedsel te bijten kun je barstjes in je tanden krijgen. Deze barstjes zijn niet altijd zichtbaar, zelfs niet op röntgenfoto’s, maar ze kunnen wel leiden tot pijn en gevoeligheid voor koude en hete etenswaren en dranken, en zelfs voor hete en koude lucht. Deze symptomen worden in de loop van de tijd vaak erger. Een gebarsten of gebroken tand of kies moet zo snel mogelijk worden hersteld om verdere schade te voorkomen.
Tandenknarsen
Mensen die met hun tanden knarsen of klemmen, hebben vaker gevoeligere tanden dan mensen die dit niet doen. Tandenknarsen of klemmen kan het glazuur doen slijten. Hierdoor kan het tandbeen van je tanden bloot komen te liggen. Tandenknarsen doen mensen vaak in hun slaap en kan komen door stress of psychosociale- en emotionele problemen. Om de schade te beperken, is het belangrijk dat tandenknarsen en het klemmen van je kiezen zo snel mogelijk wordt behandeld.
Kun je gevoelige tanden voorkomen?
Iedereen kan gevoelige tanden krijgen, maar er zijn een aantal factoren die de kans op gevoelige tanden vergroten. Eén van die factoren is roken, een roker heeft 3 keer zoveel kans op gevoelige tanden dan een niet-roker. Ook neemt de kans op gevoelige tanden toe naarmate je ouder wordt en, niet geheel onbelangrijk en zeer bepalend: mondhygiëne. Wanneer je zorgt voor een goede mondhygiëne, zal je gebit gezonder worden en neemt de kans op gevoelige tanden af.
Wanneer je toch last hebt van gevoelige tanden, zijn er een aantal tips welke deze vervelende klachten kunnen verminderen of zelfs laten verdwijnen.
- Poets je tanden en kiezen 2 tot 3 keer op een dag met een zachte tandenborstel. Vergeet ook de ruimtes tussen je tanden en kiezen niet. Poets ook zachtjes je tandvlees. Beperk je echt tot 2 à 3 keer per dag, omdat het vaker poetsen niet altijd voor gezondere tanden en tandvlees zorgt. Het kan het tandvlees en de gehele mond onrustig maken en verstoren.
- Gebruik speciale tandpasta’s voor gevoelige tanden. Deze worden ook wel ‘sensitive tandpasta’s’ genoemd en zijn te vinden bij de drogist, apotheker of je tandarts.
- Vermijd tandenknarsen of opeenklemmen van de tanden.
- Wacht na het eten of drinken van zure producten minimaal een uur met het poetsen van je tanden. Anders slijt het geruwde tandoppervlak sneller weg. Je poetst namelijk het zuur over de tanden heen. Wanneer je geen uur kunt wachten, dan kun je spoelen met water. Zo wordt de zuurgraad genormaliseerd.
- Bezoek regelmatig de tandarts voor controle, reiniging en advies.
Wanneer je sterke pijn aan je tanden hebt, of wanneer je gevoelige tanden een groot probleem vormen, ga dan naar je tandarts of mondhygiëniste.
Bronnen: tandartsinformatie.nl, webmd.com en allesoverhetgebit.nl
Delen: gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)
Heb last maar de tandarts weet hét niet
Kan niks vinden wat kan ik doen
Andere tandarts zoeken.
Heb last van tandwortelontsteking, tand verwijderen of ontzenuwen ?
Meir.
Het is misschien geen ‘goede’ tip maar als je last hebt van gevoelige tanden dan een paar dagen niet tanden poetsen. Deze dagen dat je niet poetst geen cola of dergelijke drinken maar melk.. na een paar dagen één keer poetsen gedurende paar weken..
Ik heb vaak pijn in mijn tanden tijdens het kauwen op eten. Niet speciaal op zoet of zuur eten maar voor al het eten. Bij dranken voel ik geen pijn maar het is alsnog erg vervelend. In mijn slaap knarsentand ik veel, maar ik kan geen mondbitje in doen ivb met mijn beugel.
Ik ben genaaid door mijn tandarts. Ik kreeg een wortelkanaalbehandeling terwijl mijn kiezen goed waren, 3 wortelkanaalbehandelingen. Na een jaar is mijn kies eraf gevallen. Wat kan ik eraan doen? Heeft hij mij voorgelogen? Ik kan niet kauwen. Nu moet ik een implantaat zetten. Wie betaald deze kosten? Kan ik dit verhalen op mijn onervaren tandarts? Dit is een dure grap. Dat was de wortelkanaalbehandeling ook een dure behandeling.
Help mij, ik ben radeloos. Dat zulke onervaren tandartsen zijn. Sindsdien ben ik bang voor tandarts.