Co-enzym Q10: bron van vitaliteit?

Het co-enzym Q10 ken je misschien wel van de verschillende cosmetica reclames. De cosmetica-industrie gebruikt co-enzym Q10 om huidveroudering tegen te gaan, maar het is vooral belangrijk voor onze cellen. Deze stof zou ook nog allerlei gezondheidsvoordelen hebben. Welke zijn dat eigenlijk?

Co-enzym Q10?

Co-enzym Q10 is een vetoplosbare, vitamine-achtige voedingsstof die in iedere lichaamscel aanwezig is. De hoogste concentraties bevinden zich in het hart, lever en nieren. Ons lichaam is in staat om het zelf aan te maken, maar het kan ook via de voeding worden aangeleverd.

Q10 komt in twee vormen in het lichaam voor. De gewone vorm van het co-enzym Q10 wordt ubiquinon genoemd. Ubiquinol is de actieve vorm van co-enzym Q10 en heeft de antioxidant-activiteit. Het lichaam is zelf in staat ubiquinon om te zetten in ubiquinol. Samen vormen ze de status co-enzym Q10.

Q10 is zo belangrijk omdat zonder Q10 energievorming in de cel niet mogelijk is en de cel daardoor zal afsterven. Daarnaast is co-enzym Q10 een krachtige antioxidant, radicaalvanger en zorgt het voor het soepel houden van cellulaire membranen en voorkomt het lipidenperoxidatie in deze membranen. Lipidenperoxidatie is de ontleding van vetten/oliën onder invloed van zuurstof en zuurstofradicalen. Hierbij ontstaan zogenaamde peroxiden die schadelijk zijn voor de gezondheid.
Co-enzym Q10 is dus van groot belang voor de vitaliteit van weefsels en organen.

Kun je een tekort oplopen?

Onderzoek heeft aangetoond dat de lichaamseigen productie van co-enzym Q10, al vanaf 20- tot 25-jarige leeftijd heel langzaam afneemt. Net als het vermogen om ubiquinon om te zetten in ubiquinol. Vanaf 40 jaar is het gehalte aan co-enzym Q10 in ons hart en andere weefsels en organen al zo gedaald, dat suppletie met co-enzym Q10 interessant wordt. Naast veroudering kunnen ook andere omstandigheden de hoeveelheid co-enzym Q10 in het lichaam verlagen. Denk hierbij aan:

• Te veel stress.
• Ongezonde voeding.
• Overgewicht.
• Extreme lichamelijke inspanning.
• Hart- en vaatziekten.
• Hoge bloeddruk.
• Te hoge alcoholconsumptie.
• Roken.
• Medicijngebruik.
• Ouderdom.

Gezondheidsvoordelen van Q10

Bloeddrukverlagend

Voorlopig onderzoek suggereert dat Q10 de bloeddruk een klein beetje verlaagt. Bij mensen met een hoge bloeddruk, worden veelal lage concentraties Q10 gevonden. Het is nog niet duidelijk of een tekort aan Q10 ook daadwerkelijk een hoge bloeddruk veroorzaakt. Goed opgezette langdurende studies zijn nodig om hier meer over te weten te komen.

Hart- en vaatziekten

Al geruime tijd weet men dat het Q10-niveau lager is bij mensen met hartproblemen. Aangezien het hart één van de hardst werkende spieren in ons lichaam is, heeft het veel energie nodig. Daarom heeft het hart van nature ook een hoog Q10-gehalte. Bij hartpatiënten bevat het hart dus veel minder Q10.

Later is bekend geworden dat het aanvullen van Q10 met supplementen helpt in de preventie en behandeling van hartproblemen.

Tandvleesontsteking

De uitkomsten van verschillende soorten studies, suggereren mogelijk gunstige effecten van Q10, wanneer dit in direct contact komt met het tandvlees. Verder onderzoek is hiervoor nodig, voordat een daadwerkelijk wetenschappelijke conclusies getrokken kunnen worden.

Gewichtsverlies

Uit Belgisch onderzoek bleek dat mensen die Q10 innemen, tijdens een caloriebeperkend dieet, meer gewicht verliezen dan mensen die dat niet doen. De reden hiervoor zou liggen in het feit dat het co-enzym Q10, de verbranding van suikers en vetten verbetert. Uit dat onderzoek bleek ook dat mensen met overgewicht, gemiddeld genomen een groter tekort hebben aan Q10 dan mensen zonder overgewicht.

Ondersteunt het afweersysteem

Infectieziekten zijn vaak mede het gevolg, van een niet goed werkend afweersysteem. Als het lichaam over te weinig co-enzym Q10 beschikt, tast dit de kwaliteit van het afweersysteem aan. Het co-enzym Q10 zou het afweersysteem ondersteunen, vooral wanneer dit chronisch overbelast is.

Neurodegeneratieve aandoeningen en spierziekten

Er zijn onderzoeken waaruit blijkt dat een supplement met een hoge dosis co-enzym Q10 (1200 mg/ dag), de progressie van de ziekte van Parkinson in het beginstadium tot 44% vertragen. Een ander resultaat van suppletie zou zijn dat de cognitieve functies en motorische vaardigheden minder snel achteruitgaan.

In laboratoriumstudies is aangetoond dat het co-enzym Q10 de vorming en uitbreiding van amyloïdplaques, kenmerkend voor de ziekte van Alzheimer, remt en bestaande plaques destabiliseert. Co-enzym Q10 kan daarom van groot belang zijn voor de preventie en behandeling van dementie. Echter, hier is nog veel meer onderzoek voor nodig.

Overig

Co-enzym Q10 beschermt het lichaam tegen beschadiging door vrije radicalen. Deze deeltjes worden in sterkere mate gevormd bij stress, (chronische) ziekten, veroudering, sporten en in de aanwezigheid van gifstoffen. Een grote belasting met vrije radicalen leidt tot een snellere veroudering en (verergering van) ziekten.

Voeding rijk aan Q10

• Volkoren graanproducten zoals bruin volkorenbrood, volkorenpasta, volkoren en onbewerkte ontbijtgranen.
• Vette vis zoals haring, zalm, makreel, sardine en tonijn.
• Spinazie en broccoli.
• Noten, ongezouten en ongebrand.
• Kip, kalkoen en ander gevogelte.
• Orgaanvlees waaronder lever.

Tot slot

Het co-enzym Q10 zou in te hoge doseringen schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn. Vooral wanneer iemand bloedverdunners of medicijnen tegen hoge bloeddruk gebruikt, is het verstandig om de huisarts te raadplegen voor dat je deze supplementen gaat gebruiken.

Risico’s tijdens zwangerschap en borstvoeding zijn niet voldoende onderzocht, pas er daarom goed mee op. Maar bedenk wel dat wanneer je gevarieerd en gezond eet, je in principe voldoende Q10 binnenkrijgt.

 

Bronnen: orthokennis.nl en food-info.net

Delen:  

gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)