Hoe kun je reizigersdiarree voorkomen?

Wist je dat tussen de 20 en 50% van de reizigers nog voor het einde van de tweede vakantieweek wordt getroffen door diarree? Diarree kan het plezier van je vakantie behoorlijk bederven. Dus, hoe kun je reizigersdiarree voorkomen?

Wat is reizigersdiarree?

We spreken van reizigersdiarree wanneer je tijdens een reis naar het buitenland, meer dan 3 keer dunne ontlasting hebt gehad in 24 uur. Wanneer het langer dan 2 weken duurt, spreken we van chronische diarree. Acute diarree gaat meestal binnen 4 tot 7 dagen over. Slechts bij 13% van de mensen die door reizigersdiarree getroffen worden, duurt de diarree langer dan 7 dagen.

Oorzaken van reizigersdiarree

In de meeste gevallen is de oorzaak van reizigersdiarree een infectie door een bacterie, soms ook een virus of een parasiet. Deze kan ontstaan als gevolg van:

• De E-coli bacterie: in 9 van de 10 gevallen wordt reizigersdiarree veroorzaakt door een besmetting met de E-coli bacterie. Dit kan ontstaan door het eten of drinken van besmet voedsel of water. Het lastige is dat besmet voedsel er vaak normaal uitziet, goed ruikt en prima smaakt. Ook verontreinigd water is een broeinest voor de E-coli bacterie. Denk hierbij aan stilstaand water, ijsblokjes, kraanwater.
• Vreemde bacteriën: bacteriën die we normaliter niet in het darmkanaal tegenkomen.
• Pittig of kruidig eten: bij mensen die het niet gewend zijn om gekruid of pittig te eten, kan dit (reizigers)diarree veroorzaken.
• Parasieten: dit komt minder vaak voor.
• Maag- darmvirus.

Symptomen

De belangrijkste symptomen van reizigersdiarree zijn:

• Diarree.
• Buikkrampen.
• Misselijkheid.
• Borborygme. Dat is het rommelende, borrelende geluid dat veroorzaakt wordt door beweging van het gas in de darmen.
• Koorts.
• Braken.
• Gebrek aan eetlust.
• Bloed in de ontlasting.

Wanneer is er meer kans op reizigersdiarree?

De kans op reizigersdiarree hangt nauw samen met: de reisbestemming, de reisomstandigheden en hoe gevoelig iemand ervoor is. De gebieden die onder een hoog risico vallen zijn: zuidelijk Azië, sommige tropische delen van Zuid-Amerika, sommige eilanden in de Caraïben (Haïti en Dominicaanse Republiek) en grote delen van Afrika. Daarnaast speelt mee, dat wanneer je een reis onder wat meer ‘primitieve’ omstandigheden maakt het risico hoger wordt.

Reizigers uit landen met een hoge hygiënische standaard, zijn het meest gevoelig voor reizigersdiarree. Waarbij we wel moeten opmerken dat bij herhaald reizen of bij langere verblijven in de tropen of subtropen, deze gevoeligheid afneemt. Men gaat ervan uit dat iemand na een bepaalde tijd, een vorm van immuniteit ontwikkelt. Dat is ook de reden dat kinderen en jonge mensen meer kans hebben om reizigersdiarree te krijgen. Ook mensen met een chronische maagdarmaandoening lopen mogelijk een verhoogd risico, omdat zij minder weerstand kunnen bieden tegen eventuele kiemen die het maagdarmstelsel binnendringen.

Voorkomen van reizigersdiarree

Niet alle reizigersdiarree is te voorkomen, maar door je aan bepaalde regels te houden kun je de kans erop zo klein mogelijk houden:

• Goed je handen wassen voor het eten en na het toiletgebruik. Het hierna ontsmetten van je handen met alcoholische handgel, kan extra bijdragen aan de verwijdering van ziektekiemen.
• Drink geen ongekookt leidingwater en neem geen ijsblokjes in je drankje. Gekookt water of water uit ongeopende flessen met verzegelde dop is vaak wel veilig. Kook het water eventueel zelf of desinfecteer het met chemische middelen (bijv. een jodiumoplossing) of een waterfilter.
• Drink geen ongekookte melk.
• Eet geen onverpakt ijs.
• Eet geen rauwkost of sla. Dit is namelijk vaak gewassen met besmet water.
• Let erop dat gerechten als vlees, vis, rijst en vooral ook schelp- en schaaldieren, goed doorbakken of gekookt zijn. Eet ze alleen als ze heet op tafel komen en vers bereid zijn.
• Schil fruit voordat je het opeet, maar eet geen fruit dat door onbekenden is geschild.
• Personen die buikpijn en/of diarree hebben, moeten uit de keuken blijven en hun handen vaak en goed wassen, zeker na het gebruik van het toilet.
• Was je vaatwerk af in heet sop en spoel af in zuiver water. Gebruik schone thee-, hand- en vaatdoeken en spoel ze na gebruik uit in een sopje om ze vervolgens snel te drogen.
• Het inslikken van water tijdens het zwemmen kan ook een belangrijke bron van besmetting zijn.

Behandeling

In de meeste gevallen gaat reizigersdiarree gewoon vanzelf over. Maar wanneer dat niet het geval is, dan bestaat de behandeling vooral uit het voorkomen van uitdroging. Heb je erg veel last van buikpijn, spierpijn of algehele malaise, gebruik dan bijvoorbeeld paracetamol. In ernstigere gevallen van reizigersdiarree wordt antibiotica voorgeschreven.

• Probeer te blijven eten en drinken, voor zover je eventuele misselijkheid dat toelaat. Het liefst na iedere toiletgang een glas water drinken. Mocht dat door misselijkheid niet mogelijk zijn, neem dan om de 5 minuten een slok totdat het glas leeg is. Vasten helpt niet.
• Drink ORS (Oral Rehydration Salts) als de diarree waterdun is. ORS kun je kopen bij de drogist en apotheek. Het is een oplossing die bepaalde mineralen en glucose bevat.
• Diarreeremmers hebben niet zoveel zin en het is ook beter om het natuurlijke afweerproces, wat diarree is, niet te stoppen. Neem ze alleen wanneer het echt niet anders kan, zoals bij een lange busreis. Gebruik dan middelen die loperamide bevatten. Bij koorts en/of bloedverlies mag loperamide alleen gebruikt worden, nadat een arts is geraadpleegd.
• Antibiotica worden voorgeschreven voor aan mensen die, vanwege een chronische aandoening, ernstige klachten krijgen bij diarree.

Wanneer naar een arts?

• Wanneer iemand, ondanks het innemen van ORS, toch tekenen van uitdroging krijgt. Dit is vooral ernstig bij kleine kinderen en oudere mensen.
• Wanneer je constateert dat er bloed of slijm bij de ontlasting zit en dit niet na 1 tot 2 dagen over is.
• Wanneer je hoge koorts hebt. Koorts in de tropen kan een teken zijn van ernstige ziekte. Ook malaria kan met diarree gepaard gaan.
• Wanneer je langer dan 1 dag moet braken.
• Wanneer de klachten na 1 week nog niet over zijn.

Bronnen: amc.nl, lumc.nl en thuisvaccinatie.nl