Teelbalkanker, dit zijn de symptomen

Teelbalkanker wordt vaak laat ontdekt omdat het meestal pijnloos is. Vaak resulteert dit in het feit dat mannen pas naar de dokter gaan als er al sprake is van uitzaaiingen. Het is de meest voorkomende kanker bij jonge mannen tussen de 15-35 jaar. Wanneer de ziekte op tijd ontdekt wordt, is de kans op genezing meer dan 99%. Dus het is belangrijk om te weten wat de symptomen van teelbalkanker zijn.

Wat is teelbalkanker?

Teelbalkanker is een kwaadaardig gezwel van de teelbal. In de meeste gevallen is dat in 1 van de teelballen, maar het kan ook in beide ballen voorkomen. Andere benamingen voor deze vorm van kanker zijn: zaadbalkanker, testiscarcinoom, seminoom en non-seminoom. Teelbalkanker is een vorm van kanker die vooral voorkomt bij mannen tussen de 20 en 40 jaar. Het aantal mannen met teelbalkanker is de laatste jaren toegenomen.

Soorten teelbalkanker

Vaak ontstaat teelbalkanker in de cellen die het zaad produceren. Dat zijn de kiemcellen. Er bestaan 3 soorten kiemceltumoren in de teelbal:

• Seminoom
  Deze vorm ontstaat in het binnenste deel van de teelbal. Circa 50% van alle teelbaltumoren is een seminoom.
• Non-seminoom
  Dit is eigenlijk een verzamelnaam voor alle andere kiemcellen dan de seminomen.
• Een combinatie
  In dit geval zijn zowel seminomen als non-seminomen betrokken.

Oorzaken van teelbalkanker

Helaas is de exacte oorzaak van teelbalkanker nog niet bekend. Wel zijn er een aantal risicofactoren bekend die de kans op deze vorm van kanker vergroten:

• Mannen die als baby 1 of 2 niet ingedaalde zaadballen hadden.
• Wanneer de operatie voor de niet ingedaalde testikels ná de dertiende verjaardag was.
• Als er al eerder zaadbalkanker geconstateerd is, dan is er een grotere kans om opnieuw teelbalkanker te krijgen.
• Een familielid met teelbalkanker. In hoeverre erfelijkheid een rol speelt dat wordt momenteel onderzocht.
• Een verschrompelde zaadbal als gevolg van een slechte bloedvoorziening.
• Eerdere vruchtbaarheidsproblemen.
• Langdurig gebruik van marihuana.

Misverstanden

Er doen een aantal misverstanden de ronde over de oorzaak van teelbalkanker. Het eerste misverstand is dat teelbalkanker kan ontstaan door veelvuldige masturbatie of ander seksuele activiteiten. Dit is niet het geval. Tevens wordt er soms gedacht dat teelbalkanker besmettelijk is of dat het een geslachtsziekte is. Teelbalkanker is net als alle andere soorten kanker, niet besmettelijk. Ook niet via het sperma.

Symptomen van teelbalkanker

Veel voorkomende symptomen van teelbalkanker zijn:

• Een vergroting van de zaadbal en/of een verharding in de teelbal, waardoor deze anders aanvoelt. Dit kan pijnlijk zijn, maar dat hoeft niet.
• Een dof of zwaar gevoel in de onderbuik, achter de balzak of in de balzak zelf.
• Soms een scherpe pijn in de aangetaste bal.

Er kunnen ook andere klachten ontstaan door uitzaaiing van de tumor. Andere mogelijkheden symptomen kunnen dan zijn:

• Rug- of buikpijn.
• Kortademigheid.
• Ophoesten van bloed ophoesten.
• Pijn van de borst.
• Gewichtsverlies of vermoeidheid zonder aanwijsbare reden.
• Minder zin in seks.
• Opzwellen van de borstklieren of het gebied rond de tepels op. Dit geeft niet altijd pijnklachten.

Bij het herkennen van bovenstaande klachten, dan is het verstandig om binnen een week naar je huisarts te gaan.

Zelfonderzoek

Het is erg belangrijk dat mannen 1 keer per maand zelf de teelballen onderzoeken. Zo’n zelfonderzoek kan het beste na een warm bad of een warme douche. Bij dit onderzoek rol je de zaadbal voorzichtig tussen je duim en wijsvinger. Controleer of dat je een zwelling of verharding voelt en bepaal of dat je teelbal anders voelt dan normaal? Doe dit bij allebei de teelballen, één voor één. Voel je iets afwijkends? Ga dan binnen een week naar je huisarts. Omdat een huisarts misschien maar 1 of 2 keer gedurende zijn carrière teelbalkanker tegenkomt, kan het zijn dat hij/zij in eerste instantie aan een bijbalontsteking denkt en antibiotica voorschrijft. Vraag je huisarts om goed te onderzoeken of het ook teelbalkanker kan zijn.

Diagnose van teelbalkanker

Wanneer je bij de huisarts komt, dan zal deze je eerst lichamelijk onderzoeken. Wanneer je huisarts na dit onderzoek een vermoeden van teelbalkanker heeft, dan zal hij/zij je doorverwijzen naar een uroloog. De uroloog zal op zeer korte termijn een afspraak met je maken, waarin ook hier een lichamelijk onderzoek zal worden gedaan. Daarnaast wordt er een bloedonderzoek gedaan en zal er een echo gemaakt worden van de balzak en de buik.

Op het moment dat zowel het lichamelijke onderzoek, als de echo en het bloedonderzoek op teelbalkanker wijzen, zal er een weefselonderzoek nodig zijn om de diagnose definitief te stellen. Hierbij worden de teelbal, bijbal en zaadstreng helemaal weggenomen. Dit is dan ook direct het begin van de behandeling.

Behandeling van teelbalkanker

Wanneer uit het weefselonderzoek is gebleken dat er inderdaad sprake is van teelbalkanker, dan is er verder onderzoek nodig om te bepalen of dat er ook uitzaaiingen zijn. Zo kan ook het stadium van de ziekte worden bepaald.
Mogelijke vervolgbehandelingen van teelbalkanker zijn:

• Bestraling
  Dit is een plaatselijke behandeling die het doel heeft om de kankercellen te vernietigen, maar de gezonde cellen zoveel mogelijk te sparen.
• Chemotherapie
  Hierbij wordt de tumor behandeld met celdodende of celdeling remmende medicijnen, ook wel cytostatica genoemd. Deze kunnen via een infuus, als tablet of per injectie worden toegediend. De medicijnen verspreiden zich via het bloed door je lichaam en kunnen op vrijwel alle plaatsen kankercellen bereiken.
• Operatie om de lymfeklieren te verwijderen
  Als er sprake is van uitzaaiing van de tumor naar de lymfeklieren, wordt soms besloten om de lymfeklieren te verwijderen. Meestal betreft dit de lymfeklieren achter in de buik, maar ook andere lymfeklieren kunnen vergroot zijn.

Het is mogelijk dat het oncologie team voor een combinatie van bovenstaande behandelingen kiest. De keuze is afhankelijk van de uitgebreidheid van de ziekte en de prognose. Na de behandeling van teelbalkanker moet je nog geregeld naar je arts voor controle. De ziekte kan namelijk terugkomen. De controles gaan tien jaar door.

 

Bronnen: mst.nl, kanker.nl en zaadbalkanker.nl

 

 

 

Delen:  

gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)