Diagnose eierstokkanker

Ieder jaar krijgen ongeveer 1100 vrouwen in Nederland te horen dat ze eierstokkanker hebben. Deze relatief onbekende vorm van kanker kan, wanneer het in een vroeg stadium wordt ontdekt, goed worden behandeld en dan zijn de overlevingskansen goed. Dus is het van groot belang de symptomen te weten en deze te herkennen.

Wat is eierstokkanker?

Eierstokkanker wordt ook wel ovariumkanker of ovariumcarcinoom genoemd, en is kanker aan het weefsel van de eierstok of aan de eileider. Het gedrag van eierstokkanker is hetzelfde als bij eileiderkanker. Deze vorm van kanker komt vooral voor bij vrouwen boven de 50 maar kan in principe op alle leeftijden voorkomen. Het lijkt erop alsof er een relatie is tussen het aantal eisprongen dat een vrouw in haar leven heeft gehad en de kans op eierstokkanker omdat er aanwijzingen zijn dat een groot aantal zwangerschappen en het gebruik van ‘de pil’ het risico op het krijgen van eierstokkanker doen verminderen. Eierstokkanker kan zowel goedaardig als kwaadaardig zijn.

Vormen van eierstokkanker

Er zijn verschillende vormen van eierstokkanker, variërend van goedaardig tot kwaadaardig. Bij goedaardige eierstokkanker is er sprake van een goedaardige tumor. Een tumor is goedaardig wanneer deze niet is uitgezaaid en wanneer de kans hierop klein is. En wanneer het niet het omliggend weefsel is ingegroeid.

Een goedaardige tumor kan bestaan uit een cyste (een met vocht gevulde holte) of een gezwel (verdikking in of op je lichaam), maar deze twee goedaardige vormen kunnen in enkele gevallen ook kwaadaardig zijn. Een goedaardig gezwel of cyste in de eierstok kan in sommige gevallen uitgroeien tot een kwaadaardige tumor.

Kwaadaardige vorm van eierstokkanker kan uit een goedaardig gezwel groeien. Op het moment dat er uitzaaiing plaatsvindt, is er sprake van kwaadaardige eierstokkanker. Kwaadaardige tumoren zijn globaal in drie vormen te onderscheiden:

1. Epitheliale eierstoktumor (adenocarcinoom)
   Epitheliale eierstokkanker ontstaat in de oppervlaktecellen (epitheelcellen) van de eierstok. Het is de meest voorkomende soort (ca. 90%). Diverse factoren zoals genetische afwijkingen, verstoorde regulatie van groeifactoren, hormonale processen en ontstekingen kunnen hierbij een rol spelen.
2. Gonadale stromaceltumor
   Deze tumor gaat uit van de cellen die de eicellen omgeven en die hormonen aanmaken. Dit type kanker komt in ongeveer 5% van de gevallen voor.
3. 3 Kiemceltumor
   Deze vorm gaat uit van de kiemcellen. Kiemcellen groeien in principe uit tot eicellen. Kiemcelkanker komt in ongeveer 3% van de gevallen voor en dit komt vooral voor jonge vrouwen. Het onderscheid in deze tumoren wordt gemaakt, omdat de behandeling per tumorsoort anders is.

Is eierstokkanker erfelijk?

Bij de meeste vrouwen is er geen sprake van erfelijkheid. Bij 5 tot 10% van de patiënten is dat wel het geval. Erfelijke eierstokkanker in de familie kan samengaan met erfelijke borstkanker.

Symptomen van eierstokkanker

De eierstokken liggen min of meer vrij in de buikholte en daardoor hebben vrouwen in het begin van de ziekte doorgaans geen klachten. Om die reden wordt deze vorm van kanker vaak pas laat ontdekt. Echter de volgende symptomen kunnen ontstaan:

• Een opgeblazen gevoel of dikke buik.
• Vol gevoel en/of moeite met eten.
• Misselijkheid.
• Bekken- of buikpijn.
• Vaker dan normaal moeten plassen.
• Verstopping.
• Vermoeidheid en gewichtsverlies, zonder duidelijke redenen.

Natuurlijk is het niet zo dat deze symptomen automatisch te betekenen dat je eierstokkanker hebt. Ze kunnen ook een hele andere oorzaak hebben. Maar wanneer je langer dan 2 tot 3 weken last blijft houden, dan raden wij je aan even naar je huisarts te gaan.

Hoe kun je eierstokkanker behandelen?

De behandeling van eierstokkanker bestaat uit een operatie, die het doel heeft om alle zichtbare kanker te verwijderen. De operatie omvat het verwijderen van een of beide eierstokken en de baarmoeder. Of er nog meer nodig is dat is afhankelijk van het stadium van de ziekte. Meestal wordt daarna, bij uitzaaiingen, chemotherapie geadviseerd. Soms wordt gekozen om met chemotherapie te starten en pas na een aantal kuren te opereren. Na de operatie volgt dan de rest van de kuren.

Heb jij een zorgvraag?

Heb jij een zorgvraag over eierstokkanker? En wil je snel en deskundig advies? Bij de online ZorgZus kun je snel terecht met al je vragen. Gespecialiseerde verpleegkundigen bieden je online professionele hulp, begeleiding & advies.

De Online ZorgZus is een zusterorganisatie van Dokter.nl.

Bronnen: UMC Utrecht, KWF en kanker.nl