Vitamine C is voor iedereen waarschijnlijk de bekendste vitamine. Een vitamine die een belangrijke rol speelt bij het in stand houden van je weerstand. Maar wist je dat ook vitamine A belangrijk is voor je afweersysteem, je ogen, huid en botontwikkeling? Waarom heeft ons lichaam dit nodig en wat kun je eten om het binnen te krijgen?
Wat is vitamine A?
Vitamine A kennen we ook onder de naam retinol en het is een in vet oplosbare vitamine. Dit betekent dat je voedingsmiddelen met een hoge hoeveelheid van deze vitamines in combinatie met wat vet of olie in moet nemen, want dan neemt je lichaam met dat vet uit de voeding de vetoplosbare vitamines mee. Wanneer je een vetoplosbare vitamine met water of bij een maaltijd zonder vetstof inneemt, dan worden deze waardevolle vitamines uitgescheiden zonder in het lichaam hun werk te doen. Het is ook een vitamine die ons lichaam niet zelf aan kan maken, waardoor we het via onze voeding binnen moeten krijgen.
Functie vitamine A
Vitamine A is onder meer nodig voor de ogen, huid, slijmvliezen, groei, botontwikkeling en ons afweersysteem.
Tegen nachtblindheid
Vitamine A speelt een belangrijke rol bij het goed functioneren van het netvlies en het hoornvlies van het oog. Het zorgt ervoor dat onze ogen zich aan kunnen passen aan het donker. Eén van de eerste symptomen van een vitamine A-tekort kan zelfs nachtblindheid zijn, ook wel bekend als nyctalopie. De ogen hebben dan moeite om licht op lagere niveaus op te vangen. Ook kun je door het binnenkrijgen van voldoende vitamine A de ontwikkeling van de leeftijdsgebonden achteruitgang van je gezichtsvermogen vertragen.
Gezonde werking immuunsysteem
Vitamine A draagt bij aan een gezonde werking van je afweersysteem. Je afweersysteem zorgt ervoor dat je beter weerbaar bent tegen virussen en bacteriën. Daarnaast is het betrokken bij de productie van witte bloedcellen. Witte bloedcellen helpen bij het vangen en verwijderen van bacteriën en andere ziekteverwekkers uit je bloedbaan.
Tegen acne
Wanneer je alles hebt geprobeerd tegen acne, dan kun aan je behandeld arts, dermatoloog, vragen of vitamine A preparaten je misschien kunnen helpen. Eén van de oorzaken van overmatige acne is het verstopt raken van de poriën als gevolg van een overmatige talgproductie. Deze preparaten zorgen voor een remming van de talgproductie.
Sterke botten
Voldoende vitamine A is ook noodzakelijk voor een goede botgroei en -ontwikkeling. Een vitamine A-tekort wordt dan ook in verband gebracht met een slechte botgezondheid en meer botbreuken. Echter, let op want een vitamine A overschot wordt ook in verband gebracht met een verhoogd risico op botbreuken.
Waar zit vitamine A in?
Vitamine A zit van nature in dierlijke producten zoals: vlees, vleeswaren, vis en in roomboter. Daarnaast wordt het toegevoegd aan sommige halvarine en bak- en braadproducten. De top 6 voedingsmiddelen met vitamine A zijn:
- Zuivel
- Boter, halvarine en margarine
- Eieren
- Gerookte paling
- Wortelen
- Leverworst
Ons lichaam kan zelf deze vitamine zelf niet aanmaken, maar het kan wel provitamine A omzetten in vitamine A. Bètacaroteen is een provitamine voor vitamine A en dat komt voor in:
- (Donker)groene bladgroente, zoals spinazie
- Koolsoorten
- Wortelen
- Mango’s
- Mandarijnen.
Hoeveel vitamine A?
De hoeveelheid vitamine A die je nodig hebt, is afhankelijk van je geslacht. Zo heeft een volwassen man per dag 800 microgram nodig. Dit is ongeveer 3 boterhammen leverpastei per dag.
Een volwassen vrouw heeft daarentegen 680 microgram per dag nodig. Wel adviseert de Gezondheidsraad zwangere vrouwen om dagelijks een grotere hoeveelheid in te nemen, namelijk 800 microgram, wat dezelfde hoeveelheid is als volwassen mannen. De hoeveelheid vitamine A voor kinderen tot en met 18 jaar is per levensfase anders.
Echter, een te veel aan vitamine A kan leiden tot een overdosis. Een overdosis ontstaat wanneer je als volwassene meer 3000 microgram binnenkrijgt. Een overschot kun je onder andere herkennen aan de volgende symptomen: hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, vermoeidheid en afwijkingen aan ogen, huid en skelet. Bij zwangere vrouwen kan een te veel van dit vitamine de kans verhogen op aangeboren afwijkingen bij de baby.
Bronnen: Healtline, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde en Vitamine-info
Delen: gepubliceerd door C. van Etten.