Ieder jaar gebeuren er weer ongelukken bij het afsteken van vuurwerk. Niet alleen bij de persoon die het vuurwerk afsteekt, maar ook bij de omstanders. Wanneer het misgaat, dan zijn de gevolgen meestal serieus. Denk hierbij aan oogletsel en/of brandwonden op handen, armen en hoofd. Dus hoe kun je veilig vuurwerk afsteken en wat moet je doen wanneer er iets misgaat?
Hoe kun je veilig vuurwerk afsteken?
- Experimenteer niet zelf met vuurwerk: maak vuurwerk nooit open.
- Bewaar vuurwerk nooit los in jas- of broekzakken. Gebruik hiervoor een degelijke tas, geen plastic of nylon.
- Doe kleding aan die tegen een stootje, vonken of vuur kan. Dat betekent dus geen nylon kleding. Maar ook een jas of een trui met een capuchon is niet verstandig.
- Het is verstandig om van tevoren de gebruiksaanwijzing te lezen, omdat je die in het donker niet of slecht kan lezen.
Tips voor het afsteken:
- Draag altijd een vuurwerkbril.
- Zorg dat siervuurwerk altijd stevig en stabiel staat. Zet pijlen altijd in een lanceerplatform. Sla voor grote vuurpijlen een buis van PVC in de grond.
- Gebruik voor grondvuurwerk een klem of grip.
- Steek vuurwerk aan met een aansteeklont. Gebruik nooit lucifers of een aansteker.
- Drink alcohol met mate wanneer je vuurwerk wilt afsteken.
- Steek geen vuurwerk uit je hand af.
- Hang nooit met je hoofd boven vuurwerk.
- Let op de windrichting
- Steek vuurwerk dat niet is afgegaan nooit opnieuw aan.
- Het vuurwerk dat niet is afgegaan moet je onschadelijk maken in een emmer met water.
- Zorg dat de anderen genoeg afstand houden. De juiste afstand kun je vinden op de gebruiksaanwijzing.
EHBO bij vuurwerkletsel
Uit een onderzoek van het Rode Kruis is gebleken dat mensen niet weten hoe ze eerste hulp moeten verlenen bij vuurwerkongevallen. Vooral met oogletsel weten mensen zich geen raad.
EHBO bij een oogletsel
- Wanneer het oog nog heel is en de pupil rond, dan moet je zo snel mogelijk spoelen met (lauw) water om al het kruid eruit te halen. Het is het meest verstandig om de persoon hierbij te laten liggen en dan met het hoofd richting de gewonde zijde gedraaid. Probeer dit minimaal 10 minuten te doen.
- Wanneer het oog niet meer heel is en de pupil vervormd, dan mag je geen druk op het oog uitoefenen. Vaak denken mensen in deze gevallen dat je met een doek of met de handen op het oog moet drukken, maar dit moet je absoluut niet doen. Houd het hoofd een klein beetje achterover en voorkom dat er in het oog gewreven wordt.
- Bel direct 112.
EHBO bij brandwonden
- Koel de brandwond minimaal 10 minuten onder lauw stromend water.
- Verwijder alleen kleding die niet vast zit aan de huid.
- Bescherm de persoon tegen afkoeling.
- Smeer niets op de wond, ook geen brandzalf.
- Dek de brandwond af met een verband dat niet plakt en dat steriel of zo schoon mogelijk is.
- Bij kleine bandenwonden of brandwonden in het gezicht of op de handen ga dan naar de huisarts of huisartsenpost.
- Bij grote tweede- of derdegraadsbrandwonden, brandwonden in het gezicht bel dan direct 112.
EHBO bij schade in het gezicht
- Wanneer iemand hevige bloedingen in het gezicht, de mond en/of keel heeft, dan bestaat de kans dat iemand een bedreigde luchtweg krijgt. Daarom moet je iemand voorover gebogen laten zitten, zodat het bloed niet in de mond of keel loopt.
- Wanneer iemand bewusteloos is, dan moet je iemand in de stabiele zijligging neerleggen.
- Probeer bloedingen in het gezicht te stelpen door druk op de wond uit te oefenen.
- Bel 112.
EHBO bij amputatie van een lichaamsdeel
- Bel direct 112.
- Stop hevig bloedverlies door druk op de wond te geven. Leg een wonddrukverband of traumazwachtel aan. Wanneer het bloedverlies hevig is dan kan ook een tourniquet worden aangelegd.
- Laat iemand op de grond liggen.
- Neem, wanneer dat kan, het lichaamsdeel (droog en koel) mee naar het ziekenhuis. Zorg dat het lichaamsdeel niet in rechtstreeks contact komt met het water of dat het op ijsblokjes gelegd wordt. Maar doe dit in een zakje dat je vervolgens weer in een tweede zakje met ijswater steekt.
EHBO bij gehoorschade
- Door de knal van vuurwerk kan er tijdelijk, maar soms ook langere tijd een piep in de oren zitten. Soms treedt zelfs doofheid op. Raadpleeg voor alle zekerheid een huisarts.
- Wanneer er bloed uit het oor komt, dan moet iemand direct naar het ziekenhuis.
Tot slot, een gezellig en vooral veilig oud en nieuw!
Bronnen: ambuklas.nl, rodekruis.nl en oogartsen.nl
Delen: gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)