Veel mannen die het idee hebben dat ze vaker moeten plassen vragen zich af of ze misschien prostaatkanker hebben. Gelukkig is dat vaak niet het geval en gaat het om een goedaardige vergroting van de prostaat.
De medische term voor zo’n goedaardige vergroting van de prostaat is Benigne Prostaat Hyperplasie (BPH). Ongeveer 30% van alle mannen zal hier in meer of mindere mate last van krijgen. Sommige mannen hebben een heel grote prostaat maar plassen prima, terwijl anderen met een licht vergrote prostaat zeer moeizaam kunnen plassen.
Wat is de prostaat?
De prostaat is een klier met het formaat van een kastanje die zaadvocht maakt. Hij ligt vlak onder de blaas van de man, om de plasbuis heen. Onder de prostaat ligt de sluitspier van de blaas en plasbuis. Min of meer dwars door de prostaat heen lopen twee zaadleiders die afkomstig zijn van de bijballen. Door de zaadleiders stroomt alleen tijdens een zaadlozing sperma. Een voorraad sperma wordt bewaard in de twee zaadblaasjes die links en rechts tussen de prostaat en de blaas liggen. Tijdens een zaadlozing worden de zaadblaasjes ‘uitgeknepen’, zodat een hoeveelheid sperma in de plasbuis wordt gespoten en uiteindelijk via de penis het lichaam verlaat. De bijballen en de prostaat zijn met elkaar verbonden. Vlak naast de prostaat lopen een aantal zenuwbundeltjes naar de penis. Deze zenuwbundeltjes zijn belangrijk voor het ‘maken’ van erecties.
De prostaat is bij de geboorte al aanwezig, maar dan heel klein. Door het mannelijk geslachtshormoon testosteron groeit de prostaat in de puberteitsjaren tot volwassen grootte. De gemiddelde grootte is ongeveer 15 ml, maar afmetingen van 100 ml of meer komen ook voor. De drie meest voorkomende aandoeningen aan de prostaat zijn een ontsteking (infectie), vergroting en kanker.
Klachten die kunnen ontstaan door een vergrote prostaat
Vaker moeten plassen
Eén van de gevolgen van een vergrote prostaat is dat de blaas overactief wordt. Als gevolg van deze vergroting wordt de doorgang in de plasbuis smaller, en worden de spieren van de blaas sterker. Het gevolg is dat de blaas overactief wordt en de aandrang om steeds te plassen aanwezig is.
Zwakkere plasstraal
De prostaat groeit naarmate je ouder wordt. Vaak begint dit vanaf je 45ste jaar, maar het kan ook eerder beginnen. Dat is niet iets om je zorgen over te maken, want het is heel gewoon en je gaat er niet aan dood. Maar het kan wél leiden tot een minder krachtige plasstraal. Ook niet ernstig maar vaak wel vervelend en lastig. Het kan ook zo zijn dat tijdens het plassen de plasstraal even stopt om vervolgens weer verder te gaan. Sommige mannen denken dat harder persen dan de oplossing is. Helaas, het meest verstandig is om gewoon ontspannen en rustig te blijven zitten/staan en rustig je de blaas helemaal leeg te plassen.
Erectieproblemen
Prostaatklachten gaan in de praktijk ook vaak samen met erectiestoornissen. Een verklaring hiervoor is het metabool syndroom. Dat wil zeggen dat verschillende factoren op elkaar inwerken en bepaalde klachten veroorzaken die elkaar versterken. Enkele factoren die mee kunnen spelen bij erectiestoornissen zijn een hoog cholesterol, verhoogde bloeddruk, het gebruik van bepaalde medicijnen en een laag testosteronpeil.
Plassen gaat moeilijker
Niet alleen moeten mannen vaker plassen en is de plasstraal minder krachtig maar er kunnen ook klachten ontstaan zoals ongewenst urineverlies, een branderig gevoel en het moeizaam kunnen beginnen met plassen.
Conclusie
De conclusie is eigenlijk dat plasproblemen bij mannen hoort bij het ouder worden. Echter, wanneer het plassen echt pijn begint te doen of het plassen helemaal niet meer lukt (ook niet wanneer je compleet ontspannen bent), of wanneer er bloed in de urine zit, dan is het advies om naar de huisarts te gaan. Het slechter gaan plassen is vaak een langzaam proces waardoor veel mannen er langzaam gewend aan raken. Maar er is wat aan te doen zoals het gebruik van bepaalde medicijnen, aanpassingen in de levensstijl of, indien andere oplossingen niet helpen, een operatieve ingreep.