We hebben allemaal wel eens buikpijn. Dat is niet zo verwonderlijk wanneer je bedenkt hoeveel vitale organen er liggen in de buikholte. Buikpijn kan vele oorzaken hebben. In de meeste gevallen is het onschuldig, maar er kan ook iets ernstigs aan de hand zijn. Een goede diagnose is dus van groot belang.
Mogelijke oorzaken van buikpijn
Buikgriep
Buikgriep wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een virus, en is daarom erg besmettelijk. Het is een verzamelnaam voor symptomen die worden veroorzaakt door een ontsteking van de slijmvliezen van je maagdarmstelsel. Vaak heb je dan last van een lage buikpijn, verminderde eetlust, diarree, overgeven en/of koorts. Echter, deze symptomen kunnen ook het gevolg zijn van een bacteriële voedselvergiftiging. Buikgriep geneest na een paar dagen vanzelf.
Blaasontsteking
Pijn in de onderbuik, en eventueel ook in de rug, kan worden veroorzaakt door een (chronische) blaasontsteking. Een blaasontsteking betreft meestal een bacteriële infectie van het blaasslijmvlies. Bij een blaasontsteking heb je last van een branderig gevoel bij het plassen. Vrouwen hebben dan vaak ook last van vaginale afscheiding. Ook andersoortige urineweginfecties kunnen lage buikklachten teweegbrengen. Wanneer de pijn als gevolg van een blaasontsteking aanhoudt, kan de ontsteking zich uitbreiden tot een nierbekkenontsteking.
Nierbekkenontsteking
Een nierbekkenontsteking, of pyelonefritis, kan zich bij allebei de nieren voordoen. Hierbij is de wand van het nierbekken ontstoken, wat voor een hevige pijn in de onderbuik zorgt. De ontsteking wordt vaak veroorzaakt door bacteriën, zoals de E-coli bacterie die in de dikke darm voorkomt. Deze bacteriën weten meestal via de blaas door te dringen tot in het nierweefsel, met een ontstekingsreactie als gevolg. Een nierbekkenontsteking kan vrij gemakkelijk overslaan op de nieren, blaas en/of urineleiders.
Galstenen
Wanneer je na een vetrijke maaltijd ineens hevige pijn krijgt, dan kan dit duiden op galstenen. Galstenen komen vooral voor bij vrouwen boven 35 jaar. De lever produceert gal (deze vloeistof hebben we nodig om vetten te verbranden). Via de galbuis en de galgang komt deze in de dunne darm terecht. Wanneer de gal te dik wordt of uit evenwicht raakt, bijvoorbeeld door een te hoog cholesterol, dan kunnen er harde kristallen ontstaan; de galstenen. Grotere exemplaren kunnen in de gang tussen de galblaas en de dunne darm klem komen te zitten. Galstenen geven een hevige pijn in de bovenbuik.
Blindedarmontsteking
Een blindedarmontsteking is een ontsteking van de blinde darm. De blindedarm bevindt zich meestal bij de overgang van de dunne darm naar de dikke darm. Een blindedarmontsteking ontstaat vaak heel plotseling, en wordt daarom ook wel een acute blindedarmontsteking genoemd. Bij een blindedarmontsteking kun je ook last hebben van koorts en misselijkheid. Het is niet precies duidelijk hoe een blindedarmontsteking ontstaat. Maar men denkt, dat een afsluiting van de blinde darm wordt veroorzaakt door een stukje hard geworden ontlasting waardoor een ontsteking achter die afsluiting kan ontstaan. Een ontstoken blindedarm moet operatief verwijderd worden.
Voedselallergie of intolerantie
Pijn in je onderbuik wordt ook regelmatig veroorzaakt door een voedselallergie of voedselintolerantie. Dus wanneer je vaak last hebt van pijn in je onderbuik, is het verstandig om aan je huisarts een allergietest te vragen.
Maagzweer
Wanneer je een brandende pijn in de boven/midden deel van de buik hebt, dan kan dit worden veroorzaakt door een maagzweer. Een maagzweer is een soort wondje in de beschermlaag van de maag, waardoor je hevige pijn voelt boven in je buik. Meestal is een bacterie de oorzaak van een maagzweer, maar je kunt ook een maagzweer krijgen als je bepaalde pijnstillers gebruikt, zoals aspirine. Ook roken en minder gezonde eetgewoonten spelen een rol. Als een maagzweer de onderkant van de maag of de twaalfvingerige darm perforeert, kun je ook een hevige pijn in de onderbuik krijgen.
Obstipatie
Verstopping wordt vaak veroorzaakt door een ongezond en vezelarm voedingspatroon. Ook weinig beweging, onregelmatig leven, stress en psychische factoren kunnen een rol spelen. Maar verstopping kan ook ontstaan door bepaalde medicijnen, of als gevolg van een ziekte. Men spreekt van obstipatie als de darm verstopt is geraakt door harde en/of droge ontlasting. Als obstipatie lang aanhoudt, kan dit hevige krampachtige pijn in de onderbuik veroorzaken.
Cyste in baarmoeder of eierstok
Een cyste in de baarmoeder of eierstok hoeft geen klachten te veroorzaken, maar kan een soort doffe pijn in de onderbuik geven. Wanneer een cyste knapt, dan kan dit voor hevige pijn zorgen. Wanneer hele grote cystes gaan draaien, kan de bloedtoevoer worden afgesloten wat ook voor hevige pijn kan zorgen.
Menstruatiepijn
Veel vrouwen ervaren pijn in de onderbuik tijdens bepaalde periodes in de menstruatiecyclus. Deze pijn kan uitstralen naar rug en benen. Dat komt doordat de baarmoeder plaatselijk zo hard samentrekt dat er een zuurstoftekort optreedt wat veel pijn kan veroorzaken.
Ziekte van Crohn
De ziekte van Crohn is een chronische ontsteking van het maagdarmstelsel, en kan gepaard gaan met hevige pijn in de onderbuik. Meestal zijn de dikke en/of dunne darm het slachtoffer. Naast lage buikpijn is er vaak sprake van chronische diarree, vermagering en overige darmklachten.
Prikkelbare Darm Syndroom
Heb je buikklachten, maar wordt er niets afwijkends ontdekt, dan zou de huisarts de diagnose prikkelbare darm syndroom (PDS) kunnen stellen. Prikkelbare Darm Syndroom, of spastische darm, is een chronische darmstoornis waarbij de darmen verkeerd bewegen. Eén van de meest voorkomende klachten is pijn onder in de buik of rond de navel. Ook kan de pijn uitstralen naar de rug of de zij. De pijn kan zeurend zijn, of gepaard gaan met hevige pijnscheuten. Na de stoelgang of na het laten van enkele windjes, wordt de pijn vaak minder. De buikpijnaanvallen kunnen zo hevig zijn dat men denkt aan een gal- of niersteenaanval.
Eileiderontsteking
De boosdoener hier, is meestal een bacterie die zich vanuit de vagina (schede), via de baarmoedermond en de baarmoeder naar de eileiders verplaatst en zo in de eileiders terecht komt. Van een sluimerend eileiderontsteking merkt iemand meestal niet zoveel. Maar een acute eileiderontsteking kan gepaard gaan met pijn in de onderbuik (gevoeligheid en pijnscheuten aan één of beide kanten van de onderbuik) en bekken.
Kanker
Langdurige buikpijn die gepaard gaat met bloedingen, gewichtsverlies en een verandering in je stoelgang kan op kanker wijzen. De meest voorkomende kankersoort in de buikstreek is darmkanker. Wanneer je hier last van hebt laat je dan onderzoeken.
Tot slot
Gelukkig gaat buikpijn meestal vanzelf weer over, maar als dat niet gebeurt, dan is het verstandig om je te laten onderzoeken. Dat is natuurlijk ook verstandig wanneer de buikpijn erger wordt, of wanneer je ook koorts, afvallen, bloed en slijm in de ontlasting, bloed in de urine of zwarte ontlasting hebt.
Bronnen: Gezondheidenwetenschap en MLDS