Heeft de maan invloed op je slaapgedrag?

Slaap je slechter bij volle maan

Heb je soms het idee dat je slechter slaapt tijdens een volle maan? Uit een Zwitsers onderzoek blijkt dat meerdere mensen dat denken. Maar beïnvloedt de maanstand nu onze nachtrust of niet?

Het was lange tijd een mythe: de volle maan zou ons slaapgedrag beïnvloeden. Hoeveel invloed de maan precies heeft, is nog niet duidelijk. Maar een groep Zwitserse biologen ontdekte toch opvallende veranderingen in het slaapgedrag.

De verschillende maanstanden

Na nieuwe maan (donkere maan), volgt wassende maan. Die gaat via het eerste kwartier naar volle maan. Daarna wordt het afnemende maan of krimpende maan die via laatste kwartier naar opnieuw nieuwe maan gaat. Tijdens nieuwe maan, als de Maan en de Zon vanaf de aarde gezien samenkomen (in conjunctie staan), is de naar de aarde gekeerde helft donker.

De volgende avonden staat bij zonsondergang een smalle maansikkel aan de westelijke hemel. Na iets meer dan week is de boogafstand (elongatie, de hoek tussen de lijnen Aarde-Zon en Aarde-Maan) tot de Zon toegenomen tot 90°, en is de sikkel een halve cirkel geworden (eerste kwartier). Weer ruim een week later is zij zover naar het oosten gelopen dat de Maan bij zonsondergang opkomt en vol is geworden. Weer ruim een week later komt de Maan pas omstreeks middernacht op en is nog maar voor de helft verlicht (laatste kwartier). Daarna komt zij steeds later op en neemt steeds meer af om ten slotte alleen nog aan de oostelijke morgenhemel, vlak voor zonsopkomst, als een smal sikkeltje zichtbaar te zijn. Deze totale cyclus duurt gemiddeld 29,530588 dagen.

Het onderzoek

De vrijwilligers (33 mensen) werden een aantal dagen in een kamer zonder ramen al slapend bestudeerd. De onderzoekers hielden de hersenactiviteit, oogbewegingen en hormoonschommelingen van de proefpersonen in de gaten.

De resultaten

  • Minder goed slapen
    Rond volle maan duurde het gemiddeld vijf minuten langer voordat de vrijwilligers in slaap vielen. Daarnaast bleek dat een ze lagere melatonine waarden (een hormoon dat het slaap-waakritme regelt) hadden. De hersenactiviteit die bij een diepe slaap hoort, verminderde tijdens volle maan met ongeveer 30%. Daarnaast gaven de deelnemers zelf aan minder goed geslapen te hebben na een volle maan.
  • 20 minuten korter
    Aan een ander Zweeds onderzoek namen ook vrijwilligers deel en ook zij sliepen in een donkere kamer zonder ramen. Uit de analyse van dit onderzoek kwam naar voren dat bij volle maan de nachten van deze vrijwilligers gemiddeld 20 minuten korter waren dan bij andere maanstanden. De REM-slaap, waarbij je hersenen op volle toeren draaien en je veel aan het dromen bent, duurde een halfuur langer. Vaak is het zo dat je na zo’n nacht vaak vermoeid wakker wordt.
  • Rare of fantasierijke dromen
    Uit een Engelse studie, naar hoe geluiden onze dromen beïnvloeden kwam naar voren dat mensen in de week of de dagen van een volle maan een grotere kans hebben op het hebben van rare of fantasierijke dromen. Deze verrassende ontdekking deed de psycholoog Wiseman toen hij de dromen van 1000 vrijwilligers analyseerde. De resultaten van het onderzoek bouwen verder op de Zwitserse studies zoals hierboven benoemd, waarbij werd vastgesteld dat mensen minder snel in slaap vallen, ongeveer 20 minuten minder lang slapen en over het algemeen minder vast slapen bij volle maan.

Eventuele verklaring

  1. Er zijn mensen die geloven dat bij volle maan de productie van het hormoon melatonine dat ons slaperig maakt en gevoelig is aan licht, verstoord raakt en dat dit van invloed is op onze dromen.
  2. Een andere verklaring is dat de mens een gevoeligheid zou hebben ontwikkeld voor de cyclus van de maan. Volgens deze theorie zouden we bij volle maan minder vast slapen omdat onze voorouders dan meer alert moesten zijn voor roofdieren die van de heldere nacht gebruik maakten om te jagen.
  3. Uit eerdere studies kwam al naar voren dat bepaalde insecten en reptielen een biologische ‘maanklok’ hebben. Echter, bij de mens was hier nog nooit bewijs voor gevonden. Toch weet niemand (nog) hoe de maan ons slaapgedrag beïnvloedt. Onderzoekers aan het aan een gerenommeerd instituut in Duitsland zijn ervan overtuigd dat helemaal geen verband is tussen de maanstand en ons slaapgedrag. Zij analyseerden het slaapgedrag van 1265 proefpersonen en wijzen erop dat de onderzoekers in Zweden en Zwitserland op hun beurt te weinig vrijwilligers hadden (respectievelijk 33 en 50).
  4. Ook zou er sprake kunnen zijn van een placebo-effect. Het feit dat mensen weten dat het volle maan is en daarnaar gaan gedragen is niet geheel ondenkbaar volgens bepaalde onderzoekers. Mensen zouden zich bijvoorbeeld onrustiger of agressiever gedragen in de nacht rondom volle maan.

Er zijn ook kleine studies die aantonen dat er tijdens volle maan meer kinderen geboren worden en ook meer epileptische aanvallen plaatsvinden dan normaal.

Tot slot

Kortom, echt bewijs dat een volle maan je een slechtere nacht bezorgt is er nog niet. Maar het echt afdoen als mythe, doet ook niemand. Een vervolgonderzoek kan hier ongetwijfeld meer duidelijkheid in brengen.

 

Bronnen: Quest, nationalgeographicl en maanstanden-info

Delen:  
8 reacties op “Heeft de maan invloed op je slaapgedrag?
  1. Ik heb hier zelf ook last van, het begint de nacht voordat de maan helemaal rond is en de nacht van de volle maan zelf. Ik val wel meteen in slaap (gelukkig zelden dat ik lig te draaien) maar na mijn eerste slaap lig ik vaak 2 tot 4 uur te woelen om weer in slaap te komen, niets helpt dan. Wanneer de maan weer afneemt slaap ik ook weer door. Mijn dochter – inmiddels 21 – had hier als baby zijnde veel last van. Zij lag met volle maan ook een paar uur wakker per nacht, niet huilen of zo maar gewoon wakker. Ik meen dus dat ik wel degelijk last heb van de maanstand.

    Geschreven door jolanda op
  2. Natuurlijk lieve mensen heeft de maan invloed op ons (slaap)gedrag. Wij zijn ruimtewezens, wonen op een planeet Aarde…. staan continu onder invloed van het universum… en dan onze maan, zo dichtbij, heeft immense invloed op golfstromen, lichaamsbewustzijn, vruchtbaarheid…
    De wetenschap loopt vaak wat achter op de wijsheid van natuurvolkeren.
    Voel en ervaar.

    Geschreven door Lia O op
  3. Het is al zo lang ik mij kan herinneren. Rond volle maan slaap ik slecht en met volle maan mag ik blij zijn 4 tot 5 uur slaap te pakken. Ook viel mijn menstuatiecyclus in die periode. Grappigerwijs was het mijzelf nooit opgevallen maar maakte mijn man mij erop attent. Als gevolg van deze combinaties ben ik ook kriebeliger en humeuriger in deze periode. Hoewel ik niet meer menstrueer, is de kriebeligheid gebleven, maar wellicht is dat toch hormoongebonden…..

    Geschreven door maziwa op
    • Dat denk ik nou ook, Lia. Alles om ons heen heeft invloed, omdat we ermee verbonden zijn. Maar vaak wordt gezegd dat het één wel invloed heeft, zoals geuren en kleuren maar de maanstanden niet. De menstruatiecyclus hangt ook samen met de maancyclus. Alleen geloven we het vaak niet meer omdat we zo verwijderd zijn van de natuur.

      Geschreven door M. op
  4. Ja ik heb daar ook last van,slecht slapen,en ook nog mismoedig,niet gemakkelijk.

    Geschreven door Greet. op
  5. Ligt het aan de naam @Jolanda? 😉 Ik kon dit wel geschreven hebben met dit verschil dat mijn dochter nu 24 is.

    Geschreven door Jolanda B op
  6. Ik ben inmiddels 73 en heb mn leven lang al “last” van volle maan. Het begint al zodra hij van nieuw naar vol gaat,maar zeker een week voor vol. Veel energie, speciaal ‘snachts. Kort slapen, na een paar uur al voldoende en zeer creatief. Tegen de middag moet ik dan een powernapje doen van een half uur anders raak ik oververmoeid. Gelukkig ben ik daarvoor in de gelegenheid. Slaapmiddelen(kruiden) helpen er niet tegen. Het bed uit ‘snachts is het beste voor mij, wat lezen met een kop bouillon tot de oogluikjes weer zwaar worden.

    Geschreven door Olga op
  7. Het is geen placebo-effect.

    – Toen ik me nog niet bewust was van die invloed, viel het me op een bepaald moment op dat ik al mijn nachtwandelingen voorstelde als rondwandelen onder de volle maan. Als ik daarna weer de aandrang voelde om ’s avonds laat te gaan wandelen, dan lette ik er op, en dan bleek het inderdaad steeds volle maan.

    – Ik moest bij mijn vorige baan uren schrijven. Dat was ook terecht, want nu en dan viel ik een paar dagen uit, dus we moesten wel weten hoe ik mijn uren maakte. Toen ik mijn jaarstaat bekeek, viel me op dat er wat een patroon in leek te zitten. Hier en daar zat een enkele misdag; dat kan iedereen overkomen. Maar verder zaten er in de meeste maanden midden in de maand een paar dagen afwezigheid bij elkaar. Toen ik de losse dagen wegliet uit de staat, en rekening hield met de weekeinden was het patroon nog sterker. Alleen bleef het goed beschouwd niet precies in het midden van de maand; het werd steeds vroeger. In een vlaag van inspiratie bekeek ik het op basis van manen, ipv. maanden. Plotseling liep er een kaarsrechte kolom door mijn urenstaat; dat het ongeveer het midden van de maand was, was toeval: Iedere volle maan viel ik een paar dagen uit, omdat ik niet wist wat er aan de hand was.

    Nu ik weet van die invloed let ik beter op de maanstand; dat helpt een beetje. Laatst was ik ongeveer een week niet lekker. Ik dacht toen net als anders te weten hoeveel dagen het nog was tot volle maan, maar in werkelijkheid was ik de helft van die week kwijt in mijn telling. Bedekte hemels vertelden me niet dat ik mis was. Vijf dagen voor volle maan (dacht ik), was ik de halve nacht wakker. Achteraf had ik de nacht daarvoor ook al slecht geslapen, maar niet wetend dat ik de tel kwijt was had ik dat aan de drukte geweten. Die vijfde dag voor volle maan bleek in werkelijk de laatste dag voor volle maan. Ik had er niets van geweten, maar het overkwam me net als anders.

    Het is geen placebo-effect.

    Geschreven door Mysha op

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*

Blijf op de hoogte met onze wekelijkse nieuwsbrief