Probiotica: wondermiddel voor ons lijf?

Probiotica, je hebt er vast wel eens van gehoord. In de supermarkt zijn diverse yoghurtdrankjes te vinden die claimen je darmflora goed te doen. Ook zijn bij de drogist tabletten met probiotica verkrijgbaar die je darmflora ondersteunen. Toch zijn de meningen over de heilzame werking van deze levende darmbacteriën nog verdeeld. Maar is probiotica een wondermiddel voor ons lijf of niet?

Want hoewel ze lijken te helpen, is er nog onvoldoende wetenschappelijk bewijs om dat met zekerheid te kunnen zeggen. Recentelijk zijn er echter verschillende onderzoeken gepubliceerd waarin positieve effecten van probiotica naar voren zijn gekomen. Welke dat zijn en wat probiotica precies zijn bespreken we in dit artikel.

Probiotica: levende melkzuurbacteriën

Probiotica zijn levende melkzuurbacteriën die een positief effect op de gezondheid kunnen hebben. Voldoende wetenschappelijk bewijs is daar op dit moment echter nog niet voor gevonden. Toch staan de bacteriën vooral bekend om hun positieve invloed op onze darmflora en als gevolg daarvan op onze spijsvertering en het immuunsysteem. De bacteriën zijn vooral bekend geworden omdat ze aan diverse soorten yoghurt en zuiveldranken worden toegevoegd. Ze zijn echter ook verkrijgbaar bij de drogist in de vorm van tabletten of capsules. De laatste worden vaak aangeraden wanneer men last heeft van bepaalde darmklachten zoals verstopping of diarree. De melkzuurbacteriën zouden ook de weerstand verbeteren of een aangetaste darmflora (bijvoorbeeld door het slikken van antibiotica) kunnen herstellen.

Wat maakt dat probiotica goede bacteriën zijn?

Bacteriën moeten aan een aantal voorwaarden voldoen om onder probiotica te vallen. Zo sterven veel bacteriën in de maag of dunne darm door het maagzuur of galsap, probiotica bereiken de dikke darm echter levend wat cruciaal is om een effect te kunnen hebben op de darmflora. Ze gebruiken ook bepaalde voedingsstoffen waardoor er minder voedingsstoffen voor slechte bacteriën overblijven. Op die manier worden de laatste beetje bij beetje uitgeschakeld. Dat gebeurd overigens ook doordat probiotica voor een zure darminhoud zorgen. De zogenaamd slechte bacteriën kunnen daar niet goed tegen. Al met al zorgen de probiotica dat de darmflora verbeterd wordt waardoor slechte bacteriën minder kans krijgen om te floreren.

Minder piekeren door het gebruik

Zoals gezegd is er nog onvoldoende wetenschappelijk bewijs dat probiotica daadwerkelijk heilzaam zijn. Diverse gezondheidsorganisaties geven echter wel aan dat mensen gebaat kunnen zijn bij probiotica. Toch verschijnen er steeds meer onderzoeksresultaten die de positieve werking van probiotica onderschrijven. Zo blijk uit onderzoek van de universiteiten van Amsterdam en Leiden, dat gepubliceerd werd in Brain, Behavior, and Immunity dat probiotica ervoor zorgen dat mensen minder piekeren. Probiotica kan daardoor misschien gebruikt worden bij het tegen gaan of voorkomen van depressies, aangezien piekeren een van de factoren is die kan leiden tot een depressie.

Probiotica bij migraine en hooikoorts

Er is meer positief nieuws, want uit een pilotstudie van de Universiteit van Wageningen blijkt dat probiotica ook kan helpen bij migraine. Aanvullend onderzoek is echter nog wel nodig om een duidelijker beeld te krijgen hierover. Daarnaast blijkt uit analyse van een verzameling studies, uitgevoerd door het Vanderbilt Medical Center dat hooikoortspatiënten gebaat zouden kunnen zijn bij het gebruik van probiotica. Ook in dit geval is er aanvullend onderzoek nodig.

Toch blijkt uit al deze onderzoeken wel dat de gunstige effecten van probiotica steeds meer in kaart worden gebracht. Hoewel men aangeeft dat het gebruik van probiotica voor gezonde mensen geen effect heeft, kan het mensen met darmklachten of een verlaagd immuunsysteem waarschijnlijk wel helpen. Schadelijk is het gebruik van probiotica in ieder geval nog niet gebleken.

Bronnen: Maag Lever Darm Stichting en Voedingscentrum