Wat je tong over je gezondheid vertelt

Onze tong hebben we nodig om te proeven, kauwen, zuigen, slikken en natuurlijk zoenen. Een gezonde tong is roze, vochtig en zonder tongbeslag. Maar wanneer je iets ziet dat afwijkend is qua vorm of qua kleur dan kan dat iets over je gezondheid vertellen.

Wat zegt je tong over je gezondheid?

Zwarte of harige tong

Een zwarte tong of een harige tong, heet ook wel lingua villosa nigra. Bij een gezonde tong slijten je filliforme tongpapillen. Bij een zwarte tong is er een verstoord afslijtingspatroon, waardoor de papillen ongestoord langer kunnen worden. Ook worden de papillen dikker, omdat het slijm van je tong erin opdroogt. De bruine of zwarte verkleuring van je tong die komt dan weer doordat de tonghaartjes een grotere retentieplaats hebben waaraan bijvoorbeeld koffie, nicotine, etensresten en bacteriën (die niet meer worden afgebroken omdat de tongpapillen daarvoor te lang zijn), zich aan kunnen vastklampen. Ook kan het gebruik van antibiotica voor een zwarte of een harige tong zorgen. Antibiotica doodt namelijk ook de goede bacteriën in de mond.

Ondanks het feit dat een harige tong meestal niet pijnlijk is, klagen sommige mensen wel over branderigheid, een slechte adem of tintelingen. Het is vrij gemakkelijk te genezen door de tonghygiëne te verbeteren. Wanneer er een schimmelinfectie is aangetroffen, wordt er soms een antibioticakuur voorgeschreven.

Landkaarttong

Een landkaarttong (lingua geografica) bestaat uit kleine, pijnloze ontstekingen die zich over de hele tong verspreiden en zich lijken te verplaatsen. Sommige delen zijn wit en ruw, terwijl andere delen juist rood en glad zijn. Geschat wordt dat 1 op de 150 mensen een landkaarttong heeft. Zowel kinderen als volwassenen kunnen er last van krijgen. Meestal blijft een landkaarttong gedurende het hele leven aanwezig, maar er kunnen lange periodes zijn waarbij de afwijking helemaal niet zichtbaar is. De oorzaak van een landkaarttong is onbekend, hoewel stress, hormonale veranderingen en allergieën een rol lijken te spelen.

Rode tong

Een pijnlijke, rode en gezwollen tong kan veroorzaakt worden door een ontsteking. Gezwollen, pijnlijke smaakpapillen (ook wel een aardbeientong genoemd), komen voor bij roodvonk. Als eerste aanwijzing voor roodvonk kan de tong eerst vuurrood worden (vandaar de naam aardbeitong), en vervolgens frambozenrood.

Roodheid van de tong kan ook een aanwijzing zijn voor kwaadaardige bloedarmoede (pernicieuze anemie), of een vitaminetekort. Een gladde, rode tong en pijnlijke mond kunnen wijzen op pellagra, een vorm van ondervoeding die door een niacinetekort (vitamine B3) wordt veroorzaakt.

Paarse tong

Een paarsrode kleur van de tong kan wijzen op een longaandoening. Raadpleeg dus altijd je huisarts wanneer je hier last van hebt. Ook een paarsrode tong kan worden veroorzaakt door kwaadaardige bloedarmoede of vitaminetekort.

Witte tong

Een witte aanslag op de tong komt regelmatig voor bij mensen: die een verminderde weerstand hebben, die veel roken en mensen die hun gebit niet goed verzorgen. Daarnaast kan de witte aanslag ontstaan bij het gebruik van antibiotica. Bacteriën in de mond hopen zich op de tong op, verstoren de balans en veroorzaken vervolgens de slechte adem. Dit kan voorkomen worden door 2 keer per dag de tanden en de tong te reinigen.

Een veelvoorkomende infectie die tongklachten veroorzaakt, is spruw (candidiasis), waarbij de tong door een wit beslag wordt bedekt als gevolg van een overmatige schimmelgroei. Dit kan eenvoudig worden behandeld met een schimmeldodend middel.

Zweren en bultjes

Zweren op de tong kunnen worden veroorzaakt door: een herpes-simplex-infectie van de mond, aften, tuberculose, bacteriële infecties of een vroeg stadium van syfilis. Ook allergieën of andere ziekten van het afweersysteem kunnen zweren veroorzaken.

Kleine bultjes aan beide zijkanten van de tong kunnen meestal geen kwaad, maar een bultje aan slechts één kant kan kwaadaardig zijn. Klachten van de tong worden in maar zeldzame gevallen veroorzaakt door een kwaadaardige tumor. Wanneer je last hebt van een zwelling of zweertje op je tong dat niet binnen 3 weken verdwenen is, is het verstandig om naar je huisarts te gaan.

Tips om tongaandoeningen te voorkomen

  1. Zorg voor een goede mondhygiëne. Poets 2 maal daags en vergeet hierbij niet je tong. Daarnaast zou je een antibacteriële mondspoeling kunnen gebruiken en bezoek minimaal 1 keer per jaar de tandarts.
  2. Zorg goed voor jezelf door gezond te eten, regelmatig te bewegen en voldoende te slapen. Hiermee zorg je ervoor dat je weerstand op peil blijft.
  3. Rook niet en drink alcohol met mate.
  4. Soms zijn klachten aan de tong het gevolg van irritatie door bepaalde voedingsstoffen, vooral door zure stoffen of door een bepaalde tandpasta. Heb je last van een pijnlijke tong, probeer dan eens een ander merk tandpasta en vermijd zure voedingsmiddelen en dranken.

Wanneer naar de arts?

Breng altijd een bezoek aan de huisarts of tandarts als je tong pijnlijk, gezwollen of stijf is en dit langer dan drie dagen aanhoudt. Ga ook langs je huisarts wanneer er vreemde bobbels of zweren ontstaan. Hij of zij kan onderzoeken wat de oorzaak van de pijnlijke tong is en een behandeling starten. Zo nodig verwijst de huisarts je voor verder onderzoek door naar een KNO-arts.

 

Bronnen: MLDS.nl, allesoverhetgebit.nl

Delen:  
15 reacties op “Wat je tong over je gezondheid vertelt
  1. ik heb altijd een soort brandende tong en altijd een soort metaal smaak in mijn mond ik heb er van alles aan gedaan maar niets helpt ik gebruik b12 maar helpt ook niet weten jullie misschien een oplossing.

    Geschreven door annie kusters op
  2. Ik heb al jaren als het vochtig of koud weer is een zere tong,dan wordt hij wit en doet vreselijke pijn,zo erg dat me kaken verstijven,wordt ik dan weer warm dan wordt hij eerst paars en na een uurtje trek de pijn weer weg,Wie weet hoe dat komt??

    Geschreven door barbera op
  3. Ik heb al een paar maanden juist hetzelfde.Een branderige tong met metaalsmaak.Wat zou dat kunnen zijn?

    Geschreven door Liliane op
  4. Hoe is het mogelijk dat deze week de tong wordt behandeld in dokter.Afgelopen maandag in het ziekenhuis geweest voor mijn zeer lang traject “tong”Heb van kinds al af aan een HEAMANGIOOM in mijn mond.Het zit in de linkerwang,linker mondhoek,en jawel in mijn tong ook links met verdikking.Ben weer eens een uitzondering.Ik moet uitkijken wat ik eet.veelal mag en kan ik niet verdragen,want dan zwelt het op das ECHT geen pretje.Heb de laatste tongbehandeling in 2007 gehad,met behulp van een spuit om de verdikking wat te verminderen.Nu is weer alles aan het groeien.en ga ik weer voor de spuit.

    Geschreven door Aad op
  5. Hoe smaakt metaal?

    Geschreven door Annie op
  6. Het lijkt op het Burning mouth syndrome. Een zeer nare pijnlijke aandoening waarbij in de mond niets te zien is. Komt vaker voor bij vrouwen.Vaak rondom de overgang. ( hoeft niet, vaak wel.Oorzaak onbekend.Ik heb er 3,5 jaar last van en ik ben uiteindelijk bij een pijnkliniek geweest. Het vermoeden bestaat dat vanuit de hersenen bepaalde zenuwen niet goed worden aangestuurd. Deze aandoening valt onder zenuwpijn en gaat nogal eens gepaard met depressies ( niet altijd,wel vaak) Een combinatie van medicijnen helpt mij de scherpe kanten van de pijn te onderdrukken. Ik slik dagelijks 4 pillen methadon van 0,5 mg, 6 pillen clonazepam en ’s morgens 1 pil van 75 mg venlafaxine ( andere naam is effexor) en ‘es avonds 37,5 mg venlafaxine. Het laatste medicijn is ook een anti depressivum die ook bij zenuwpijn kan helpen. Het lijkt misschien een hoop qua medicatie, maar je kan er gewoon bij functioneren en loopt niet als een zombie rond. Het is een tip, veel succes en sterkte!

    Geschreven door Erna op
  7. Ik heb nu al jaren lang last van mijn tong. Het is net of deze verbrand is. Ik heb een verminderde weerstand omdat ik de ziekte ME heb. Ik weet niet hoe ik van dit gevoel af moet komen.
    Het is net of ik een slok te hete thee heb genomen.

    Geschreven door Marjan op
  8. Heb na een slokdarm/maagonderzoek in december 2015 last gekregen van “tongbranden ” De keel werd verdoofd met een spray echter achteraf bleek ik daar allergisch voor te zijn. Heb toen 1 maand last gehad en had ook geen smaak meer. Geen enkele arts schijnt hier iets aan te kunnen doen en ze weten ook niet waarom de een het wel en een ander het nooit krijgt. Half mei is het weer mis gegaan en kreeg ik weer “tongbranden” gespaard gaande dat weer mijn smaak verdween en die heb ik nog steeds niet terug na ruim 4 maanden. En dat is echt vreselijk want je proeft niets van wat je eet of drinkt. Zelfs water heeft een rare bijsmaak. Ben op aanraden van mijn MDL arts naar een goede acupuncturist gegaan in de hoop dat die mij kan helpen. Ben pas 2X geweest dus kan nog niet zeggen of het helpt maar ik heb wel weer wat hoop.

    Geschreven door Ingrid op
  9. Hallo Marjan,

    Ik had het ook en heb er veel onderzoek naar gedaan. Het kan door een aantal dingen komen. Vitamine tekorten met name b12, burning mouth syndrome, hyperventilatie. Die laatste 2 komen door stress. Als je geen stress ervaart zou ik even blied laten prikken op vitamine tekorten. Ze zijn er naar anderhalf jaar pas bij mij achtergekomen dat ik vitamine D en B12 tekort heb. Geloof me wat heb ik mij ziek gevoelt. Ik weet niet of je ook medicijnen slikt, maar sommige medicijnen breken vitaminen af. Sterkte ik hoop dat je er wat aan hebt.

    Geschreven door Bianca op
  10. Een metaalsmaak kan ook komen door bepaald medicatiegebruik. Terbinafine ( vaak voorgeschreven voor schimmelnagels) heeft deze vervelende bijwerking.

    Geschreven door Lauren op
  11. lees op internet meer over kruitnagel, het werkt snel pijnstillend, bij tandzenuwpijn binnen 10 minuten resultaat, wie weet kruitnagelpoeder op je tong, het is maar een idee, maar zeker het proberen waard en ook belangrijk, je houd je lichaam schoon, door het zonder pijnstil tabletten te doen,succes

    Geschreven door emiel op
  12. Bij witte aanslag op de tong kan het id geen goede gebitsverzorging zijn, (of candida) maar vergeet ook je tong niet. Koop een tongschraper en doe dit elke dag. Je zult zien wat er voor troep afkomt. Als je dit niet onderhoud blijven al die bacteriën en aanslag zitten, wat geurtjes kan veroorzaken.

    Geschreven door Anoniem op
  13. ik heb al lang een droge mond en andere slijmvliezen. huisarts vond het niet nodig om iets te doen, mijn tong en wang (binnenkant) zien ook wit. mijn tandarts verwees me naar de kaakchirurg, omdat met een droge mond je gebit eraan gaat; conclusie na een weefselonderzoek (biopt); orale lichen ruber planus. maar dat verklaart weer niet de droge mond. je kan er pijn aan krijgen, het is chronisch, kan komen en gaan (bv door stress net als exzeem). oorzaak niet bekend, maar men denkt dat het een auto-imuunaandoening kan zijn. ik ben al met al 18 maanden bezig met allerlei onderzoeken, ik heb een grote diversiteit aan klachten. eindelijk ben ik nu bij de internist beland en heb net een echo van de buik gehad, de radioloog heeft alvast gezegd dat er in ieder geval ook “een rollende grote galsteen bij de lever” is geconstateerd en as vrijdag hoor ik de rest van de internist, ook van o.a. een bloedonderzoek. het houd me in ieder geval van de straat zullen we maar zeggen !!!

    Geschreven door sensitievelingetje op
  14. ik heb al lang een droge mond en andere slijmvliezen. huisarts vond het niet nodig om iets te doen, mijn tong en wang (binnenkant) zien ook wit. mijn tandarts verwees me naar de kaakchirurg, omdat met een droge mond je gebit eraan gaat; conclusie na een weefselonderzoek (biopt); orale lichen ruber planus. maar dat verklaart weer niet de droge mond. je kan er pijn aan krijgen, het is chronisch, kan komen en gaan (bv door stress net als exzeem). oorzaak niet bekend, maar men denkt dat het een auto-imuunaandoening kan zijn. ik ben al met al 18 maanden bezig met allerlei onderzoeken, ik heb een grote diversiteit aan klachten. eindelijk ben ik nu bij de internist beland en heb net een echo van de buik gehad, de radioloog heeft alvast gezegd dat er in ieder geval ook “een rollende grote galsteen bij de lever” is geconstateerd en as vrijdag hoor ik de rest van de internist, ook van o.a. een bloedonderzoek. het houd me in ieder geval van de straat zullen we maar zeggen !!!

    Geschreven door sensitievelingetje op
  15. Voor het poetsen en na spoelen van de tanden gebruik ik sodium bicarbonaat.
    Goed poetsen met een beetje poeder en dan een half theelepeltje poeder in een half glas lauw water goed spoelen en spuwen. Niet inslikken.
    Goed tegen tandplak zoutsmaak en ijzersmaak
    De tong met rust laten indien je tandplak hebt anders wordt ze dik
    Geen suiker zure of zoete snoepjes en specerijen.
    Voor droge mond zoi ik heel veel water drinken en geen alcohol.
    Succes ik heb ook tandplak gehad en droge en slechte mond

    Geschreven door Simone op

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*

Blijf op de hoogte met onze wekelijkse nieuwsbrief